Zarabianie na spadkach - jak zarabiać gdy rynek zniżkuje?

Rynki finansowe dają wiele możliwości do zarządzania swoimi pieniędzmi oraz do tworzenia rozmaitych strategii inwestycyjnych. W powszechnym rozumowaniu dla większości osób zarabiać na rynkach finansowych można wtedy, gdy kupi się dany instrument finansowy tanio, a sprzeda się go drogo. Przykładowo jeśli kupimy 100 akcji danej spółki, które w danym momencie kosztują np. 100 zł za sztukę, ponieważ spodziewamy się, że dana firma osiągnie lepsze rezultaty w przyszłości, co zwiększy wartość przedsiębiorstwa i tym samym zwiększy cenę akcji. Jeśli np. cena akcji wzrośnie do 150 zł za sztukę, to sprzedając 100 akcji zarobimy w tym przykładzie 50 zł na 1 akcji. 

Zarabianie nie tylko na wzrostach

Wydaje się, że w ten sposób myśli większość inwestorów. Czyli, że złoto, ropę, akcje, waluty obce należy kupować, gdy są tanie i sprzedawać, gdy są drogie. To oznacza myślenie tylko w jednym kierunku. W kierunku wzrostu ceny. Jednak współczesne rynki finansowe dają o wiele większe możliwości i to w każdej sytuacji. Należy tu nadmienić np. zdarzające się kryzysy gospodarcze, jak wielki kryzys finansowy, kryzys grecki, pandemia Covid-19. Również należy wspomnieć o sytuacji, w której inwestor np. uważa, że dana spółka nie będzie się rozwijać w szybkim tempie, a jej ceny akcji zamiast rosnąć, będą spadać. Do tego należy dodać np. pęknięcie baniek spekulacyjnych, recesje, spowolnienie gospodarcze, gdy np. całe indeksy giełdowe mogą spadać, tanieć może ropa naftowa, czy może pojawić się tąpnięcie na kryptowalutach oraz wielu innych instrumentach.

Zarabiaj na spadkach, gdy na rynkach trwa bessa

Na te wszystkie negatywne scenariusze dla ceny odpowiedzią może być zarabiania na spadkach wartości akcji, surowców, indeksów, kryptowalut. Dzięki takim możliwościom inwestor nie jest ograniczony tylko do handlu podczas trendów wzrostowych, ale może także wykorzystać trendy spadkowe, krachy, tąpnięcia notowań spowodowane różnymi czynnikami. To z kolei może rozbudować wachlarz możliwości inwestycyjnych i pozwolić zachować elastyczność w każdych warunkach rynkowych. Dla dużej części inwestorów jedyną strategią jest handel na wzrosty cen lub stanie z boku i przyglądanie się wydarzeniom. Natomiast wraz z możliwością, jaką daje zarabianie na spadkach, jest szansa wykorzystać niemalże każdą sytuację.

Jak zarabiać na spadkach?

Wyjaśnijmy mechanizm, który pierwotnie stał za sposobem zarabiania na spadających cenach akcji. Gra na krótko, krótka sprzedaż, short, to wszystko określenia, które mają swój początek właśnie w momencie, gdy inwestor decydował się na handel pozwalający zyskać w momencie pojawienia się spadków. Terminy te należy przyswoić, aby wiedzieć o czym w danym momencie jest mowa. W klasycznym przypadku dotyczącym akcji, który praktykowano na największych giełdach świata, była możliwość pożyczenia akcji od instytucji, które je posiadała, sprzedaży ich na rynku, odkupieniu po niższej cenie i oddaniu właścicielowi uiszczając dodatkową opłatę za pożyczenie akcji. 

Schemat gry na spadki w teorii

Inwestor zakłada, że akcje danej spółki są już zbyt drogie, przewartościowane i firma będzie w przyszłości mieć gorsze wyniki finansowe niż ma obecnie, co jego zdaniem powinno prowadzić do spadku cen akcji. Inwestor akcji spółki nie posiada, ale chce potencjalnie zyskać w momencie pojawienia się trendu spadkowego. Jedna z instytucji finansowych może pożyczyć inwestorowi 10 000 akcji tej spółki w zamian za prowizję. Inwestor pożycza 10 000 akcji i sprzedaje je po cenie rynkowej równej 100 zł za akcję. W zamian za sprzedaż 10 000 akcji po 100 zł inwestor otrzymuje 1 000 000 zł. Cena akcji, zgodnie z założeniami inwestora spada do poziomu 50 zł. Wtedy też inwestor decyduje się na odkupienie 10 000 akcji na rynku po 50 zł za sztukę. Wydaje na to 500 000 zł (przykład nie uwzględnia kosztów i prowizji). Inwestor oddaje instytucji pożyczone 100 000 akcji, zostawiając sobie zysk 500 000 zł. W ten sposób zarobił na spadkach ceny akcji.

Co by było, gdyby cena wzrosła np. do 150 zł? Wtedy inwestor musiałby wydać na zakup akcji na rynku 1 500 000 zł, a więc do pierwotnie otrzymanego 1 000 000 zł ze sprzedaży musiałby dopłacić 500 000 zł. Żeby zabezpieczyć swój interes instytucja, która pożyczyła akcje może prosić o wniesienie tzw. depozytu zabezpieczającego przez inwestora. Może być to np. wspomniane 500 000 zł. Gdyby cena akcji zaczęła rosnąć powyżej 150 zł, to instytucja poprosiłaby inwestora o zwiększenie depozytu, a gdyby tego nie zrobił, to natychmiast musiały odkupić sprzedane akcje, aby móc je oddać.

Jak zarabiać na spadkach? CFD na akcje, surowce, indeksy, waluty, kryptowaluty

Bardzo podobny mechanizm występuje przy otwieraniu pozycji krótkiej na kontraktach CFD, które pozwalają zyskiwać na spadku cen akcji, całych indeksów giełdowych, a nawet kryptowalut. Różnica polega na tym, że w tym przypadku nikt nikomu nie musi pożyczać akcji, a rozliczana jest jedynie różnica w wartości transakcji. Tak samo jak to ma miejsce na rynku kontraktów terminowych. Stąd nazwa CFD – kontrakt na różnicę kursową.

Jeśli za pomocą CFD na akcje otworzymy pozycję krótką na 100 akcji spółki, której cena akcji wynosi 15 dolarów, wydając na to 1500 dolarów (przykład nie uwzględnia kosztów), to będziemy rozliczani od różnicy. Jeśli cena akcji wzrośnie do 16 dolarów, to będziemy tracić 100 dolarów, jeśli zaś cena spadnie do 14 dolarów, to zyskamy 100 dolarów. W tym przypadku również kluczowy będzie depozyt zabezpieczający, ponieważ w momencie, gdy cena będzie rosnąć, a depozyt się skończy, to automatycznie pozycja zostanie zamknięta ze stratą – jak w przykładzie wcześniejszym.

Dokładnie w ten sam sposób funkcjonują kontrakty na różnice kursowe, które pozwalają zarabiać na spadkach innych instrumentów finansowych. Dla przykładu, jeśli inwestor oczekuje spadku cen złota z 2000 dolarów za uncję do 1700 dolarów, to może otworzyć pozycję krótką (short) na CFD na złoto. Wtedy też, przy realizacji spadku z 2000 do 1700 dolarów na każdej sprzedanej jednej uncji złota inwestor może zarobić 300 dolarów. Jeśli otwarta została transakcja z ekspozycją na dwie uncje złota, to potencjalny zysk wyniesienie 600 dolarów itd. Jeśli natomiast złoto podrożeje z 2000 do 2300 dolarów, inwestor na każdej uncji będzie tracić 300 dolarów.

W przypadku walut również możliwy jest handel na spadek wartości jednej waluty względem drugiej. Np. inwestor liczy na to, że kurs pary USD/PLN spadnie z 4 złotych za dolara do 3,8 złotego za dolara. Wtedy może otworzyć pozycję krótką na parze USD/PLN. Jeśli wartość transakcji będzie wynosić 1 lot, czyli 100 000 jednostek waluty bazowej, to zmiana o 1 pips będzie wynosić 10 złotych. W przypadku spadku kursu USD/PLN o 2000 pipsów z 4 złotych do 3,8, inwestor może zyskać 20 000 złotych. Gdyby jednak kurs USD/PLN wzrósł z 4 złotych do 4,20, to inwestor mógłby ponieść odpowiednią stratę.

Zarabianie na spadkach – podsumowanie

Możliwość otwierania pozycji krótkiej (short) daje inwestorowi bardzo dużą elastyczność w podejściu do rynku, niż tylko tradycyjna możliwość zarabiania w momencie wzrostu cen. Żyjemy w bardzo dynamicznych czasach, które nie są wolne od kryzysów czy baniek spekulacyjnych. Dzięki możliwości zarabiania na spadkach akcji, indeksów, surowców, walut czy kryptowalut, inwestor może obstawić przeciwko rynkowym bykom liczącym tylko na wzrosty cen. Co więcej inwestor może także zabezpieczyć w ten sposób np. portfel posiadanych przez siebie akcji, gdy nie chce ich sprzedawać czekając na dywidendę, ale widzi, że jest możliwość pojawienia się korekty. Możliwości zatem jest wiele, od klasycznej spekulacji na spadek cen, po tzw. hedging, czyli zabezpieczanie pozycji, a wszystko to można wykonać łatwo i intuicyjnie na platformie xStation od polskiego domu maklerskiego XTB.