ETF - inwestowanie w ETF krok po kroku

Inwestowanie w ETF ze względu na specyficzne cechy funduszy oraz ich opłacalność wzrosło na przestrzeni ostatnich lat. Fundusze ETF to ciekawa alternatywa dla rynku akcji oraz dobre rozwiązanie dla inwestorów poszukujących długoterminowej ekspozycji na wybrane branże, indeksy czy grupy aktywów. Szukasz opłacalnej, zrozumiałej, elastycznej i zróżnicowanej opcji inwestycyjnej? Fundusze ETF mogą być odpowiedzią. W tym artykule wyjaśniamy co to jest ETF, omawiamy ich budowę oraz cechy, a także wyjaśniamy krok po kroku jak inwestować w ETF.

Co to jest i jak działają ETF?

ETF (Exchange Traded Fund) to notowany na giełdzie fundusz inwestycyjny, który zaprojektowany jest z myślą o replikacji wyników wybranego instrumentu lub grupy instrumentów (np. indeksu giełdowego, całego sektora, branży lub portfela wybranych akcji czy surowców). Fundusze ETF oferują efektywną kosztowo metodę dostępu do zróżnicowanej gamy papierów wartościowych, co czyni je alternatywą dla zakupu pojedynczych akcji lub funduszy indeksowych. ETF są skonstruowane w taki sposób, aby śledzić wyniki aktywów bazowych, zapewniając inwestorom ekspozycję na różne rynki, np. rynki wschodzące, indeksy giełdowe Wall Street czy określone sektory, takie jak technologia, finanse lub nieruchomości. 

ETF można kupować i sprzedawać na giełdzie papierów wartościowych dokładnie w taki sam sposób jak akcje. Cena ETF określana jest przez wartość aktywów bazowych funduszu, zwaną wartością aktywów netto (NAV). Fundusze ETF zazwyczaj składają się z zdywersyfikowanego portfela wielu akcji, obligacji lub innych papierów wartościowych. ETF mogą zapewnić ekspozycję na pojedynczy sektor rynku, taki jak opieka zdrowotna lub centra danych, lub pojedyncze aktywa, takie jak fizycznie zabezpieczone złoto lub srebro.

ETF - najważniejsze informacje

• Fundusze ETF największych emitentów, takich jak BlackRock, Vanguard i VanEck charakteryzują się zazwyczaj niższymi wskaźnikami kosztów całkowitych (TER).
• Struktura, koszty lub przeszłe wyniki dowolnego ETF powinny być bardzo dobrze opisane i przedstawione na oficjalnej stronie internetowej funduszu.
• Niektóre fundusze ETF posiadają "aktywną" strukturę, co oznacza, że taki ETF posiada menedżera inwestycyjnego lub zespół analityków, którzy cyklicznie równoważą portfel i aktywnie nim zarządzają. Te fundusze ETF charakteryzują się wyższym kosztem (wyższy współczynnik TER). 
• Inwestorzy mogą również wybierać wśród pasywnych funduszy ETF, które śledzą zmiany określonego aktywa bazowego, takiego jak indeks giełdowy (np. NASDAQ 100 lub S&P 500), wybrany sektor (np. opieka zdrowotna, zielona energia), czy nawet złoto lub srebro.
• Fundusze ETF zapewniają korzyści w zakresie efektywności podatkowej (zmiany strukturalne w posiadanym funduszu ETF nie generują obowiązku zapłaty należnego podatku).
• Ze względu na swoją dywersyfikację i zazwyczaj spory portfel posiadanych aktywów, fundusze ETF niosą ze sobą niższe ryzyko inwestycyjne. Ceną za niższe ryzyko jest natomiast ograniczony potencjał wzrostu. 
• Potencjalne ryzyka związane z inwestowaniem w fundusze ETF obejmują ryzyko rynkowe, ryzyko zmienności oraz ryzyko koncentracji.
• W portfolio wybranego fundusz ETF można znaleźć zarówno silne jak i słabsze spółki, co oznacza, że bardzo dobre wyniki akcji silnych spółek mogą być obniżone przez wyniki osiągane przez akcje słabszych spółek.
• W trakcie recesji lub bessy na rynku, każdy ETF dający ekspozycję na rynek akcji może być podatny na spadki - zależeć to będzie m.in. od panujących nastrojów czy cyklu indeksu lub sektora, który śledzi.
• Za pośrednictwem funduszy ETF inwestorzy uzyskują dostęp do szerokiej gamy klas aktywów, które obejmują m.in. akcje, obligacje czy surowce. Dzięki ETF inwestorzy mają możliwość stworzenia zdywersyfikowanego portfela inwestycyjnego w relatywnie prosty sposób.

Ważne: W procesie tworzenia funduszy ETF biorą udział autoryzowani uczestnicy (AP), którzy dokonują transakcji na aktywach bazowych. AP zapewniają dostępność jednostek ETF w obrocie i pilnują dokładnego odzwierciedlenia wyników indeksu bazowego. Proces ten, znany jako tworzenie i umarzanie, ma kluczowe znaczenie w procesie dostosowania cen jednostek ETF do wartości aktywów netto aktywów bazowych.

Inwestowanie w ETF - zalety i wady

Fundusze ETF posiadają zarówno zalety jak i wady. Inwestowanie w ETF, choć pozwala uzyskać ekspozycję na wiele klas aktywów wcale nie musi być najlepszym wyborem dla niektórych typów inwestorów. Poniżej przedstawiamy zalety i wady ETF, aby pomóc inwestorom w ocenie ich potencjału. Należy pamiętać, że przed podjęciem decyzji o inwestycji należy przeprowadzić własne badania i dokładnie przeanalizować rozważany instrument.

Zalety ETF

• Doskonały wybór dla inwestorów długoterminowych i pasywnych 
• Odpowiednie zarówno dla początkujących, jak i profesjonalistów 
• Niska bariera wejścia, niskie opłaty (TER) i wysoka płynność
• Ograniczone ryzyko i możliwość dywersyfikacji portfela
• Ze względu na dywersyfikację, stopa zwrotu z ETF może być niższa w porównaniu z akcjami pojedynczych spółek
• Możliwość uzyskania ekspozycji na szereg aktywów, takich jak indeksy giełdowe, obligacje czy surowce
• Inwestor może mieć pewność, że indeksowy fundusz ETF wykazuje dokładnie takie same wyniki jak indeksy giełdowe, na przykład S&P 500 lub Nasdaq 100.

Wady ETF

• Mogą  nie być odpowiednie dla traderów i inwestorów krótkoterminowych, którzy preferują agresywny styl inwestowania.
• Niższe ryzyko jest równoważone przez możliwe niższe zyski
• Wybrany przez inwestora fundusz może w trakcie hossy osiągać gorsze wyniki niż najlepiej radzące sobie spółki lub indeksy
• Dywersyfikacja nie gwarantuje zysków i może również prowadzić do strat.
• Kilka funduszy ETF w portfelu może zepsuć wyniki tych, które radzą sobie świetnie.
• Portfel ETF może być zbudowany przez akcje słabych spółek
• Nadmierna koncentracja kapitału w inwestycjach pasywnych może ograniczyć opcje alokacji w kierunku bardziej ryzykownych aktywów (możliwość znakomitych zwrotów).

Na wykresie widać porównanie iShares Core S&P 500 ETF (CSPX.UK) z wynikami US500 (indeks S&P 500, złota linia) na przestrzeni lat. Jak widzimy, ETF śledzi wyniki amerykańskiego indeksu pięciuset spółek. Źródło: xStation5

Specyficzne czynniki inwestowania w fundusze ETF

Akcyjne fundusze ETF to instrumenty inwestycyjne, które replikują wyniki określonego indeksu giełdowego lub wyniki poszczególnych akcji. Działają one poprzez agregację środków od wielu inwestorów w celu nabycia portfela akcji, który ściśle odzwierciedla wyniki indeksu bazowego. Jak wspomnieliśmy wcześniej, fundusze ETF są skierowane do inwestorów, którzy nie zdecydowali się na zakup akcji żadnej konkretnej spółki, ale chcą mieć długoterminową ekspozycję na rynek akcji. Fundusze ETF są również podstawowym składnikiem każdego pasywnego portfela inwestycyjnego.

Inwestorzy, którzy nie chcą analizować każdej spółki z osobna, mogą chcieć uzyskać ekspozycję na konkretny sektor lub indeks - bez konieczności posiadania dogłębnej wiedzy na temat analizy fundamentalnej oraz wyceny spółek. Nieprawdą jest jednak, że inwestowanie w ETF nie wymaga żadnej wiedzy. 

Jak w przypadku każdej inwestycji, również inwestowanie w ETF wymaga świadomości ryzyka oraz możliwości jakie niesie ze sobą inwestowanie w ETF. Ponadto, przed podjęciem decyzji o zakupie jednostki uczestnictwa ETF inwestor powinien dokładnie zapoznać się z funduszem, który zamierza kupić.

Należy mieć na względzie fakt, że ETF jako instrumenty zdywersyfikowane nie będą w stanie osiągać podobnych stóp zwrotu jak akcje najlepiej radzących sobie spółek na rynku. Często pomijaną kwestią w rozważaniach nad poziomem stopy zwrotu jest prawdopodobieństwo znalezienia “dobrze radzących sobie” spółek, czy zakup ich akcji po atrakcyjnej cenie. Dlatego inwestycja w szeroki portfel aktywów za pomocą ETF w wielu przypadkach jest lepszym pomysłem niż poszukiwanie spółki, której akcje przyniosą ponadprzeciętnie wysoką stopę zwrotu.

Inwestowanie w ETF pozwala uzyskać długoterminową ekspozycję na rynek akcji przy jednoczesnej gwarancji, że inwestor posiadający jednostki udziału w funduszu weźmie udział w każdej hossie rynkowej. Będzie on musiał jednak zaakceptować fakt, że osiągnięte przez niego stopy zwrotu nigdy nie będą tak wysokie jak stopy zwrotu z akcji najlepiej radzących sobie spółek.

Podstawowe rodzaje funduszy ETF:

• Akcyjne fundusze ETF 
• Sektorowe fundusze ETF
• Branżowe fundusze ETF
• Obligacyjne fundusze ETF
• Surowcowe fundusze ETF
• Lewarowane fundusze ETF
• Odwrotne fundusze ETF

Obligacyjne fundusze ETF

Obligacyjne fundusze ETF to instrumenty, które oferują inwestorom stały dochód śledząc wyniki aktywów bazowych - w tym przypadku obligacji rządowych lub korporacyjnych. W skład obligacyjnych funduszy ETF mogą wchodzić różnego rodzaju obligacje, w tym brytyjskie, amerykańskie i europejskie obligacje rządowe, krótkoterminowe i długoterminowe obligacje korporacyjne, a nawet obligacje wysokodochodowe (lub śmieciowe). Ogólnie rzecz biorąc, obligacyjne fundusze ETF zyskują na wartości wraz ze spadkiem kosztów długu (niższe stopy procentowe banków centralnych). 

Surowcowe fundusze ETF

Surowcowe fundusze ETF to instrumenty, które alokują środki inwestorów w surowce takie jak ropa naftowa, srebro lub złoto. Niektórzy emitenci tak zwanych fizycznych surowcowych funduszy ETF, takich jak BlackRock iShares Gold Trust, kupują złoto w imieniu inwestorów i przechowują je w skarbcach w postaci fizycznej.

Sektorowe lub branżowe fundusze ETF

Sektorowe i branżowe fundusze ETF pozwalają uzyskać ekspozycję na konkretny sektor lub branżę poprzez akcje wybrane spółek lub cały indeks. To idealne narzędzie dla inwestorów pragnących wykorzystać bieżące lub przyszłe trendy rynkowe. Sektory te zazwyczaj obejmują technologie (półprzewodniki, centra danych, sztuczną inteligencję, robotykę itp.) lub bardziej "tradycyjne" sektory, takie jak bankowość, handel detaliczny lub elektroniczny.

Odwrotne i lewarowane fundusze ETF

Odwrotne fundusze ETF stanowią przeciwwagę dla “tradycyjnych” funduszy ETF, odwzorowując w sposób lustrzany zachowanie się aktywa bazowego. Wykorzystywane są w przypadku spadku cen akcji, dzięki czemu inwestor może zyskiwać bez konieczności otwierania pozycji krótkich na aktywie bazowym. Odwrotne fundusze ETF nie wykorzystują dźwigni finansowej, jednak robią to lewarowane fundusze ETF. Lewarowane fundusze ETF są instrumentami pochodnymi, które odzwierciedlają zachowanie się określonego funduszu ETF.

Fundusze ETF a fundusze inwestycyjne

Fundusze ETF oraz fundusze inwestycyjne mają wiele podobieństw. Jednak kluczowymi różnicami pomiędzy nimi są elastyczność inwestycji, wysokość kosztów oraz efektywność podatkowa. Poniżej rozwijamy kwestię różnic pomiędzy funduszami ETF a funduszami inwestycyjnymi. 

• Elastyczność: Inwestowanie w ETF przypomina inwestowanie w akcje. Fundusze ETF można kupić lub sprzedać w dowolnym momencie w trakcie sesji handlowej, a ich cena ustalana jest w czasie rzeczywistym. W przypadku funduszy inwestycyjnych nie można mówić o takiej elastyczności ponieważ czas realizacji zlecenia jednostkami funduszy inwestycyjnych określany jest w prospekcie emisyjnym każdego funduszu, a w procesie tym bierze udział przynajmniej kilka różnych instytucji. Wyceny funduszy inwestycyjnych również nie są dostępne w czasie rzeczywistym, a dokonywane są przynajmniej raz dziennie. 
• Koszty i opłaty: Fundusze ETF generalnie charakteryzują się niższym średnim poziomem opłat za zarządzanie niż fundusze inwestycyjne zarządzane w sposób aktywny. Wynika to przede wszystkim z pasywnego podejścia do zarządzania ETF, które obejmuje replikację indeksu zamiast aktywnego wyboru komponentów funduszu, co minimalizuje koszty operacyjne oraz związane z zarządzaniem.
• Efektywność podatkowa: Fundusze ETF mają strukturę, która generalnie zapewnia inwestorom niższy podatek od zysków kapitałowych. Transakcje ETF odbywają się za pośrednictwem giełdy, umożliwiając inwestorom ominięcie konsekwencji podatkowych związanych z częstymi transakcjami nieodłącznie związanymi z funduszami inwestycyjnymi.

Jak inwestować w ETF?

Inwestowanie w ETF (choć nie tylko) warto rozpocząć przede wszystkim w głowie. W praktyce proces ten polega na wyborze odpowiedniego rachunku maklerskiego, znalezieniu właściwego funduszu ETF do realizacji określonej strategii lub celu, a wreszcie - wykonaniu zlecenia i trzymaniu się planu.

• Zanim inwestor zdecyduje się otworzyć rachunek inwestycyjny, powinien dokładnie określić własne cele inwestycyjne i przeanalizować swoją sytuację finansową, biorąc pod uwagę wiek, przychody, wydatki, a także posiadane kredyty lub pożyczki.
• Zbyt duże inwestycje na wysoce zmiennym rynku mogą wiązać się z dodatkowym stresem i możliwymi stratami.
• Przed wejściem na rynek warto zdobyć wiedzę i doświadczenie wykorzystując do tego rachunek demo, który pozwala przetestować swoje możliwości bez ryzyka utraty środków. 
• Podejmując decyzję o inwestycji, inwestor powinien dokładnie wiedzieć, dlaczego to robi i z jakiego powodu kupuje dany fundusz ETF.

Otwarcie rachunku maklerskiego

Pierwszym krokiem jest wybór platformy brokerskiej, która oferuje szeroką gamę funduszy ETF, niskie opłaty i przyjazną dla użytkownika, niezawodną platformę inwestycyjną. Proces otwierania rachunku maklerskiego w XTB jest prosty i zrozumiały oraz nie powinien trwać dłużej niż 15 minut. Po założeniu konta, możesz zasilić rachunek wykorzystując do tego przelew bankowy, kartę kredytową/debetową lub płatności elektroniczne.

Wybór funduszy ETF

Po otwarciu rachunku maklerskiego kolejnym krokiem jest przeprowadzenie wstępnej analizy i wybranie interesujących funduszy ETF. Czynniki, które należy wziąć pod uwagę

• Alokacja portfela
• Strategia i struktura
• Całkowita wartość aktywów
• Wskaźnik kosztów (TER)
• Poziom dywersyfikacji
• Płynność
• Koszty transakcyjne
• Wyniki historyczne

Opracuj strategię inwestycyjną, która będzie zgodna z Twoimi celami inwestycyjnymi, tolerancją na ryzyko oraz horyzontem czasowym. Polecaną strategią dla początkujących jest rozłożenie inwestycji w czasie i inwestowanie małymi porcjami w wybrany fundusz.

Im taniej, tym lepiej?

Inwestując w ETF należy wziąć pod uwagę wskaźnik kosztów, który odzwierciedla koszty zarządzania i koszty operacyjne wybranego funduszu. Wysoki wskaźnik kosztów może obniżyć ogólną stopę zwrotu z inwestycji.

Ryzyko dywersyfikacji i koncentracji

Inwestowanie w ETF wymaga również oceny ryzyka dywersyfikacji i koncentracji w celu zapewnienia zrównoważonego portfela inwestycyjnego. Dywersyfikacja pomaga zmniejszyć ryzyko poprzez rozłożenie inwestycji na różne klasy aktywów, sektory lub branże.

Inwestuj swoje oszczędności w inteligentny sposób

Oferowane instrumenty finansowe są ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.

Dowiedz się więcej

Płynność i koszty transakcyjne

Oceń płynność wybranego funduszu ETF oraz jego koszty transakcyjne, które mogą mieć wpływ na stopę zwrotu z inwestycji. Dobrze skonstruowany ETF z płynnymi aktywami bazowymi może skutecznie reagować na zmiany warunków rynkowych, co pozwoli w lepszy sposób zarządzać ryzykiem.

Wyniki historyczne

Inwestowanie w ETF warto rozpocząć od analizy wyników historycznych interesujących nas funduszy w celu oceny potencjału ich przyszłych wzrostów. Oczywiście, należy pamiętać, że przeszłe wyniki wcale nie muszą być dobrym prognostykiem wyników w przyszłości. Analiza przeszłości pozwala jednak sprawdzić, czy wybrany fundusz ETF rzeczywiście odzwierciedlał wyniki danego sektora lub indeksu. Jeśli jakikolwiek ETF osiąga gorsze wyniki niż inne ETF-y z tego samego sektora, może to oznaczać, że portfel jego akcji lub zarządzający są słabi (lub jedno i drugie).

Inwestowanie w ETF pozwala również na łatwą dywersyfikację swoich inwestycji, zmniejszając ogólny poziom ponoszonego ryzyka. Fundusze ETF są bowiem złożone z setek lub nawet tysięcy instrumentów bazowych co znacząco ogranicza zmienność oraz ryzyko inwestycji.

Niższe koszty w porównaniu do aktywnie zarządzanych funduszy

Fundusze ETF charakteryzują się niższym poziomem kosztów niż aktywnie zarządzane fundusze inwestycyjne. Wiąże się to z pasywnym podejściem funduszy ETF do zarządzania portfelem aktywów, co pozwala na replikację wyników danego indeksu przy jednoczesnej minimalizacji potrzeb związanych z kosztownym procesem analizy przedinwestycyjnej.

Fundusze ETF można kupić i sprzedać w trakcie sesji giełdowej - tak jak zwykłe akcje spółek giełdowych. Zapewnia to wyjątkową elastyczność w inwestowaniu oraz pozwala na ograniczenie ryzyka związanego z nagłą zmianą sytuacji na rynku.

Ryzyko rynkowe i zmienność

Chociaż fundusze ETF mają wiele zalet, nie są one całkowicie pozbawione ryzyka. Do najważniejszych czynników mogących w negatywny sposób wpłynąć na wycenę funduszu zaliczyć należy ryzyko rynkowe, ryzyko zmienności oraz ryzyko koncentracji. Koncepcja ryzyka rynkowego rozwijana jest w wielu podręcznikach i książkach poświęconych teorii inwestowania, jednak co do zasady - inwestor nie jest w stanie go minimalizować. W podobny sposób na wartość inwestycji wpływać będzie ryzyko zmienności, które dotyczyć będzie cen zarówno aktywów bazowych na których oparty jest fundusz, jak i samego ETF. 

Ryzyko koncentracji

Ryzyko koncentracji jest szczególnie istotne w inwestowaniu w ETF ponieważ dotyczy ryzyka związanego z alokacją środków w wąskiej grupie aktywów. Niemniej jednak, dobrze skonstruowany oraz zarządzany fundusz ETF posiadający w portfolio płynne aktywa jest w stanie skutecznie reagować na zmiany popytu rynkowego, zapewniając inwestorom efektywne doświadczenia handlowe.