Indeks VIX - jak inwestować w indeks zmienności?

Rynek giełdowy kojarzony jest ze zmiennością cen i powszechnie uważany jest za inwestycję wysokiego ryzyka. Zmienność sama w sobie może być dla niektórych inwestorów okazją do zwiększenia dochodów, podczas gdy dla innych może być źródłem strat. 

Indeks VIX, powszechnie znany jako "indeks strachu", umożliwia inwestorom generowanie zysków z oczekiwanych poziomów zmienności indeksu S&P 500. Dlatego też indeks VIX nazywany jest również indeksem zmienności. Nazwa "indeks strachu" odnosi się do psychologii inwestowania, ponieważ strach często prowadzi do paniki, a ta zawsze powoduje bardzo gwałtowne reakcje na rynku. Im większa jej skala, tym gwałtowniej rośnie poziom indeksu VIX, ponieważ inwestorzy spodziewają się masowych spadków cen akcji - aktywów postrzeganych jako mniej bezpieczne. Handel na indeksie zmienności VIX pozwala również na osiąganie zysków w momencie odwrócenia trendu i powrotu pozytywnych nastrojów na rynek. 

Z tego powodu handel na VIX stał się szczególnie popularny wśród traderów próbujących znaleźć szczyty i dna euforii oraz paniki, a także wśród inwestorów stosujących strategie oparte na prognozowaniu wydarzeń, które mogą mieć wpływ na gospodarkę. W tym artykule dowiesz się, czym jest VIX, jakie są podstawowe strategie grane na tym indeksie oraz jak rozpocząć trading na VIX dzięki naszej platformie xStation. 

Co to jest indeks VIX?

Indeks VIX znany jako Volatility Index  został stworzony przez Chicago Board Options Exchange (CBOE). Indeks ten odzwierciedla oczekiwania rynku co do prognozowanej zmienności indeksu S&P 500. Indeks VIX jest powszechnie znany jako wskaźnik zastępczy dla całego amerykańskiego rynku akcji, mimo że jego punktem odniesienia jest tylko indeks S&P 500 (dostępny na xStation jako US500).

Wskaźnik VIX jest obliczany na podstawie cen opcji na indeks S&P 500 i wyrażany jest w procentach. Jeżeli wartość indeksu zmienności rośnie, jest bardzo prawdopodobne, że indeks S&P 500 właśnie spada. Jeśli wskaźnik VIX spada, indeks S&P 500 prawdopodobnie konsoliduje lub rośnie, a wśród inwestorów na rynku panują pozytywne nastroje.

Zrozumieć indeks VIX

Pomiędzy wyceną VIX, a stopami zwrotu z rynku akcji występuje silnie ujemna korelacja. Oznacza to, że jeśli wskaźnik VIX rośnie, to indeks S&P 500 prawdopodobnie spada z powodu wzrostu obaw i niepewności wśród inwestorów. W takich momentach inwestycje w akcje stają się chwilowo mniej opłacalne, ponieważ duży kapitał ucieka z ryzykownych aktywów. 

I odwrotnie - kiedy indeks zmienności VIX zniżkuje, indeks S&P 500 prawdopodobnie znajduje się w fazie wzrostów lub przynajmniej konsolidacji. Stres wśród inwestorów jest niewielki, a na rynku akcji łatwiej o dodatnią stopę zwrotu. Jednak wzrost zmienności nie zawsze jest synonimem spadków na rynku, ponieważ możliwy jest scenariusz w którym rynek akcji zniżkuje, jednak zmienność pozostaje na stosunkowo niskim poziomie. Jedynie wydarzenia o dużym znaczeniu gospodarczym lub geopolitycznym mogą znacząco zwiększyć zmienność rynku. Zazwyczaj to właśnie negatywne niespodzianki wywołują największą zmienność cen. 

Zmienność jest zatem miarą ruchu ceny aktywów, a nie miarą samej ceny aktywów. W praktyce oznacza to, że handlując zmiennością na rynku poprzez otwieranie pozycji na VIX, należy skupić się nie tylko na kierunku zmian, ale także na tym, jak bardzo rynek się poruszył i jakie są perspektywy dalszych, dużych ruchów. Z tego powodu VIX jest wyceniany w punktach procentowych. 

Wartości indeksu poniżej 20 punktów procentowych są postrzegane jako oznaka stabilności, a gdy poziom ten wzrasta powyżej 30 punktów, indeks sygnalizuje dużą zmienność cen na rynku. 

Dla inwestorów poszukujących szczyty i dołki na wykresie S&P 500, moment gdy indeks VIX osiąga ekstremalnie wysokie wartości, jest postrzegany jako oznaka potencjalnego odwrócenia trendu i powrotu do wzrostów na indeksie. I odwrotnie, kiedy VIX osiąga skrajnie niskie wartości, można uznać za prawdopodobne, że indeks S&P 500 niedługo rozpocznie spadki. Obserwacja VIX stwarza wiele możliwości inwestycyjnych dla inwestorów kontrariańskich, którzy próbują osiągnąć lepsze wyniki niż rynek.

Typy pozycji na indeksie VIX

Jeśli chcesz zacząć handlować indeksem VIX, możesz zająć dwie pozycje: krótką lub długą. Należy pamiętać, że w przypadku handlu zmiennością niekoniecznie interesuje nas to, czy wycena indeksu S&P 500 rośnie lub spada, ponieważ obie sytuacje stwarzają możliwości inwestycyjne. Warto jednak pamiętać, że to właśnie negatywne wiadomości mają tendencję do gwałtownego zwiększania zmienności na rynku.

Pozycja, na którą się zdecydujesz, będzie zależała od Twoich oczekiwań co do poziomu zmienności, a nie samego kierunku w którym podążać może cena.

Długa pozycja na VIX

Długie pozycje na indeksie VIX są szczególnie popularne, gdy na rynku panuje strach i niepewność lub gdy istnieją okoliczności zewnętrzne, które mogą spowodować powrót negatywnego sentymentu. W takiej sytuacji, jeśli założysz, że S&P 500 doświadczy gwałtownej przeceny po publikacji ważnych danych makroekonomicznych lub politycznych, możesz zająć długą pozycję na VIX. W ten sposób można rozgrywać strategie handlowe dostosowane do konkretnych wydarzeń na świecie, które mogą zwiększyć lub znacznie zmniejszyć zmienność cen aktywów. 

Jeśli na rynku pojawi się wysoka zmienność, Twoja prognoza będzie prawidłowa i będziesz mógł zrealizować zysk. I odwrotnie, gdybyś zajął długą pozycję, a zmienność rynku nie wzrosłaby, Twoja pozycja najpewniej przyniosłaby stratę.

Krótka pozycja na VIX

Zajmując krótką pozycję na indeksie VIX zakładasz, że wycena indeksu S&P 500 wzrośnie. Krótka pozycja na zmienność jest szczególnie popularna, gdy wzrost gospodarczy pozostaje rozsądny i przewidywalny, a stopy procentowe są stosunkowo niskie, co powoduje mniejszą zmienność na rynkach finansowych. Taka sytuacja trwa na ogół dłużej niż okresy podwyższonej zmienności.

W takim modelu, połączenie niskiej zmienności i wzrostu gospodarczego prowadzi do stałego i stabilnego wzrostu cen akcji spółek wchodzących w skład indeksu S&P 500. Inwestor może wtedy zająć krótką pozycję na zmienność oczekując, że rynek akcji będzie kontynuował wzrosty, a zmienność pozostanie na niskim poziomie. Inwestorzy kontrariańscy mogą poszukiwać swojej przewagi, prognozując powrót pozytywnych nastrojów, gdy na rynku panuje skrajny strach. Indeks VIX znajduje się wtedy na bardzo wysokim poziomie i jeśli sytuacja polityczna oraz gospodarcza ulegnie poprawie, co na ogół uspokaja nastroje na rynku akcji, krótka pozycja na VIX może przynieść znaczne zyski. 

Gdy indeks S&P 500 wzrośnie, indeks VIX prawdopodobnie będzie zniżkować, a Ty możesz zrealizować zysk. Krótka pozycja na indeksie VIX jest oczywiście ryzykowna, ponieważ w każdej chwili mogą wystąpić okoliczności, które wywołają powrót negatywnych nastrojów wśród inwestorów.

Porównanie zmian w wycenie indeksu VIX oraz S&P 500 źródło: Bloomberg oraz CBOE Exchange. Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości.

Najlepszy moment na trading na indeksie VIX

Najlepszym momentem, aby zainteresować się handlem kontraktami terminowymi na indeks VIX, jest okres zwiększonej zmienności i strachu, który niechybnie wywoła wzrost wartości indeksu.

Kiedy inwestorzy przewidują zwiększoną zmienność, indeks VIX prawdopodobnie wzrośnie. Prognozowana zmienność jest skorelowana z nastrojami panującymi na rynku. Dlatego też, jeśli inwestorzy spodziewają się spadków i na rynku panuje panika we wczesnej lub rozwiniętej fazie, indeks VIX ma tendencję do spektakularnych wzrostów. 

Jest to okres, w którym wielu traderów czeka na możliwość aktywnego handlu tym instrumentem. Gdy rynek jest spokojny i występują ruchy wzrostowe, wycena indeksu VIX zmienia się w bardzo niewielkim stopniu. 

Dane historyczne dotyczące wyceny indeksu VIX wskazują, że podczas każdej sytuacji kryzysowej, gdy na szerokim rynku panował strach, indeks VIX przejawiał tendencję do wzrostu, a gdy tylko na rynek powracał optymizm - na wykresie VIX obserwowaliśmy spadki. 

Spadki cen na giełdach są zazwyczaj gwałtowne i szybkie, dlatego wzrosty cen indeksu VIX również posiadają tę cechę. Z kolei wzrosty cen na giełdzie mają zazwyczaj spokojniejszy charakter, co rzadko skutkuje wysoką zmiennością. W związku z tym, dynamiczne wzrosty wyceny indeksu VIX mogą być przeplatane okresami konsolidacji, podczas których cena instrumentu będzie poruszać się w trendzie bocznym, generując niewielkie odchylenia od średniej. Konsolidacja na wykresie indeksu VIX będzie odzwierciedlała pozytywne i spokojne nastroje inwestorów. 

Wynika z tego, że inwestorzy zainteresowani rozpoczęciem handlu indeksem VIX powinni śledzić wiadomości oraz dane makroekonomiczne spływające ze świata, zwłaszcza z najważniejszych gospodarek. Każda negatywna informacja może zwiększyć poziom strachu wśród inwestorów, co wpłynie na prognozowaną zmienność. Jest to zazwyczaj dobry moment na rozpoczęcie aktywnego handlu indeksem VIX. 

Jak zacząć inwestować w indeks VIX?

Handel na VIX jest możliwy na naszej platformie transakcyjnej xStation. Możesz rozpocząć handel indeksem zmienności poprzez zawieranie transakcji CFD (kontrakt na różnice kursowe) na instrumencie VIX i wykorzystać potencjał dźwigni finansowej. 

Handlując indeksem VIX możesz wykorzystać zmienność rynku i otwierać pozycje podczas bardzo dynamicznych ruchów na wykresie. Należy jednak pamiętać, że choć dźwignia finansowa może zwielokrotnić zyski daytradera, to wiąże się jednak z wysokim poziomem ryzyka. Trading na indeksie VIX jest przeznaczony dla aktywnych traderów, którzy lubią ryzyko i zmienność cen. 

Dzięki dźwigni na poziomie 1:5, do otwarcia pozycji potrzebny jest depozyt zabezpieczający w wysokości jedynie 20% wartości transakcji. Wykorzystując 2000 USD otworzysz więc pozycję, która jest warta 10 000 USD. Ze względu na wysoki poziom ryzyka związanego z lewarowanymi instrumentami CFD, możliwy do uzyskania dochód z pozycji również może być wysoki, ale potencjalna strata może być wyższa. Handel kontraktami CFD na VIX daje inwestorom możliwość otwierania zarówno długich jak i krótkich pozycji. 

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o kontraktach CFD i dźwigni finansowej, zapraszamy do lektury tego artykułu: Inwestowanie z dźwignią

Jedyne opłaty, jakie ponosisz przy tego typu transakcjach, to spread (różnica między ceną kupna ASK, a ceną sprzedaży BID) oraz punkty swapowe. Spread jest bardzo wąski,  a jego wartość w zależności od wielkości pozycji liczona jest w centach. Z kolei punkty swapowe to koszty ponoszone przez brokera w celu sfinansowania pozycji lewarowanych; punkty swapowe są naliczane codziennie do otwartej pozycji na instrumencie VIX.

Handel na VIX ma charakter spekulacyjny i dla aktywnych traderów liczą się tylko wahania wyceny samego instrumentu. Ten rodzaj kontraktu jest umową finansową, która wypłaca różnicę w cenie otwarcia i zamknięcia transakcji, bez fizycznej dostawy instrumentu bazowego. 

Handel online pozwala handlować VIX bez wychodzenia z domu, z zerowymi prowizjami i wąskimi spreadami. Ponadto, dzięki płynności rynku VIX możesz zamknąć swoją pozycję jednym kliknięciem myszy w dowolnym momencie (pod warunkiem, że rynek jest otwarty). Dlatego właśnie handel online kontraktami VIX ma tak wiele zalet i staje się coraz bardziej popularny wśród inwestorów na całym świecie.

Notowania VIX

Indeks VIX jest znany ze swojej zmienności, a jego cena może w każdej chwili wykonać dynamiczny ruch. Dlatego, aktywne śledzenie notowań VIX jest bardzo ważne. Platforma xStation, oferując instrument VIX, dostarcza notowania dla kontraktów terminowych na VIX w czasie rzeczywistym.

Godziny handlu VIX

Jak kształtują się godziny handlu VIX? Ta informacja jest szczególnie ważna dla daytraderów. Handel na VIX jest dostępny przez 5 dni w tygodniu - od 00:00 CET do 22:15 CET od poniedziałku do czwartku oraz od 00:00 CET do 22:00 CET w piątek. Handel VIX nie jest dostępny na naszej platformie w weekendy. Cena VIX pozostaje statyczna, gdy rynek jest zamknięty. W pozostałych godzinach ceny podlegają ciągłym wahaniom.

Oczywiście, najlepszym momentem na handel indeksem VIX są okresy bardzo wysokiej zmienności, kiedy inwestorzy odczuwają skrajne emocje. Kiedy na rynku panuje strach, wolumen indeksu VIX wzrasta. Taka sytuacja jest szansą dla traderów lubiących ryzyko, którzy wykorzystują dźwignię finansową do osiągania dużych zysków zarówno na długich, jak i na krótkich pozycjach. 

Na wzrost ogólnego poziomu strachu może mieć wpływ publikacja negatywnych wiadomości politycznych lub makroekonomicznych. VIX jest jednym z najbardziej zmiennych instrumentów, a jego zachowanie jest bezpośrednio związane z kwestiami makroekonomicznymi i politycznymi, np. doniesieniami o polityce monetarnej FED lub informacjami o globalnym konflikcie lub kryzysie politycznym. Te czynniki mogą wywołać u inwestorów poczucie strachu i niepewności, a to zawsze jest zapowiedzią dużej zmienności na VIX.