Inwestowanie w uran - jak inwestować w spółki wydobywające uran?

Uran jest jednym z kluczowych surowców energetycznych na naszej planecie i należy do tzw. czystych źródeł energii. Czystych, czyli takich, które nie pozostawiają śladu węglowego, co doskonale wpisuje się w globalny trend prośrodowiskowy zarówno wśród inwestorów jak i instytucji. Sektor jądrowy odpowiada obecnie za 11% światowej produkcji energii elektrycznej i odpowiednio 60% energii pozyskiwanej z czystych źródeł.

Ostatnia zmienność na rynku uranu oraz nastroje panujące wśród rządów największych państw pozwalają sądzić, że surowiec ten, po przeszło dekadzie spadków może przeżyć prawdziwy renesans.

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości. Źródło: Dział Analiz XTB

Tymczasem ostrożne szacunki ekspertów mówią, że do 2050 roku zapotrzebowanie ludzkości na energię elektryczną podwoi się. Są to bardzo ostrożne szacunki, ponieważ statystyki pokazują, że tzw. millenialsi - pokolenie Y (urodzone w latach 80. i 90.) oraz pokolenie Z (urodzone w latach 1995-2010) spędzają średnio nawet ponad 8 godzin dziennie przed ekranami smartfonów i komputerów.

W przyszłości prawdopodobnie coraz więcej procesów zostanie zautomatyzowanych, a zakładając postęp technologiczny ludzkości, liczba robotów pozostających w codziennym użyciu również może znacząco wzrosnąć.

Wszystkie te czynniki sugerują, że zużycie energii elektrycznej przez ludzkość będzie rosło bardzo szybko, także dzięki stopniowej dystrybucji i absorpcji technologii w krajach rozwijających się, uważanych obecnie za zacofane (Afryka, niektóre kraje Ameryki Południowej, część Azji), gdzie wzrost ludności jest bardzo dynamiczny. Mieszkańcy także tych krajów zaczną w końcu korzystać z zaawansowanych technologii, Internetu, robotów, a automatyzacja zakładów przemysłowych będzie postępować.

Jednym z zastosowań uranu, a także ważnym elementem spekulacji na tym rynku jest także wykorzystanie tego pierwiastka w sektorze kosmicznym jako paliwa do zasilania różnych robotów i maszyn zdolnych do eksploracji powierzchni nieodkrytych jeszcze planet. W takich maszynach można zainstalować bardzo małe, a jednocześnie bardzo wydaje reaktory, które dostarczałyby im energii przez wiele lat. Uran wydaje się być w tym zakresie podstawowym, niezastąpionym i najbardziej wydajnym surowcem, a wykorzystanie go w maszynach NASA potencjalnie eliminuje problemy związane z dostarczeniem niezbędnej energii robotom i maszynom kosmicznym.

Źródło: Dział Analiz XTB

Istnieje wiele powodów przemawiających za długoterminową przyszłością uranu. Obecnie, w budowie znajduje się ponad 50 nowych reaktorów, także w krajach rozwijających się o rosnącym zapotrzebowaniu na energię. W przyszłości liczba reaktorów na całym świecie może przekroczyć 500.

Źródło: Dział Analiz XTB

Ludzkość, nie chcąc rezygnować z rozwoju technologicznego, będzie musiała w końcu dokonać w imię ekologii transformacji energetycznej i przyjąć najbardziej efektywne i bezpieczne rozwiązania energetyczne. Takich rozwiązań dostarczają elektrownie jądrowe, w których głównym składnikiem paliwa jądrowego jest uran.

Źródło: Dział Analiz XTB

Uran - krótka historia wydobycia i baniek spekulacyjnych

Krótka historia uranu

Uran jako naturalny tlenek był używany co najmniej od 79 r. n.e. do barwienia szkła na żółto. Takie uranowe szkło, zawierające w sobie około 1% tlenku uranu, znaleziono w pobliżu Neapolu, we Włoszech.

Szkło uranowe wypadło z mody dopiero pod koniec lat 40. XX wieku ze względu na skojarzenia z wojną i bronią jądrową. Rosły również obawy dotyczące wpływu "radioaktywnego szkła" na ludzkie zdrowie. Okazuje się jednak, szkło uranowe jest bezpieczne, co potwierdziły badania naukowe.

Szkło uranowe ma obecnie wartość kolekcjonerską, zwłaszcza jeśli mowa o XIX-wiecznej zastawie stołowej, która może zawierać nawet 25% domieszki uranu.

Oficjalne odkrycie uranu przypisuje się chemikowi Martinowi Heinrichowi Klaprothowi. Zabarwił on celowo szkło uranem, zapoczątkowując tym samym nową modę na szkło uranowe jako przedmiot sztuki użytkowej. W 1789 r. Klaproth ogłosił odkrycie nowego pierwiastka i nazwał go Uranem, nawiązując do wcześniejszego odkrycia przez astronoma Williama Herschela planety o tej samej nazwie. Natomiast w 1841 r., Eugène-Melchior Péligot wyizolował uran w czystej postaci.

Źródło: Dział Analiz XTB

Najważniejszym odkryciem dla całego sektora jądrowego było odkrycie faktu, że jądro atomowe może zostać rozszczepione. Początkowo naukowcy nie zdawali sobie sprawy z wagi tego odkrycia.  

Dopiero austriacka fizyczka Lise Meitner, współpracująca z Otto Hahnem, zrozumiała to zjawisko. Na początku lat 30. XX wieku fizycy odkryli, że jeśli zbombarduje się atomy niektórych pierwiastków neutronami, dochodzi wówczas do rozpadu promieniotwórczego. Atomy uwalniają neutrony i zamieniają się w nieco lżejsze pierwiastki. Meitner, Hahn i Fritz Strassmann rozpoczęli własne eksperymenty, w których bombardowali neutronami różne pierwiastki. 

Meitner, wspólnie z Ottonem Frischem, zaproponowała porównanie atomu do kropli wody, która uderzona przez inną kroplę rozpada się na dwie mniejsze. Wspólnie z Frischem przeprowadzili obliczenia i okazało się, że duży i ciężki atom uranu rozpadnie się na dwa mniejsze: baru i kryptonu, uwolni kilka neutronów, a przede wszystkim - dużo energii. Był to pierwszy krok w kierunku okiełznania energii atomu. W 1939 r. artykuł na ten temat ukazał się w czasopiśmie naukowym "Nature". Otto Hahn i Fritz Strassman również uznawani są jako odkrywcy rozszczepienia jądra atomowego; eksperymenty naukowców prowadzone były równolegle.

Odkrycie to jest obecnie uważane za kamień milowy w sektorze jądrowym. Dzięki rozszczepieniu jądra atomowego ludzkość uzyskała dostęp do najpotężniejszego źródła energii, jakie obecnie znamy. 

Bańki na rynku uranu

Przez prawie dekadę uran pozostawał praktycznie niewidoczny dla inwestorów, ale od 2000 r. mieliśmy do czynienia z dwiema bańkami spekulacyjnymi na rynku uranu, z których największa miała miejsce w latach 2005-2007. Kolejne wzrosty cen uranu zostały zahamowane przez awarię elektrowni w Fukushimie oraz globalną krytykę energetyki jądrowej.

Boom na uran i firmy go wydobywające w latach 2005-2007 był bardzo dynamiczny. Bezpośrednią przyczyną powstania bańki uranowej było zalanie kopalni Cigar Lake w Saskatchewan oraz zniszczenie kopalni Ranger przez cyklon, co spowodowało niedobór tego surowca i wzbudziło obawy inwestorów o jego podaż. W kopalni Cigar Lake nadal znajduje się największe na świecie niezagospodarowane złoże rudy uranu o wysokiej jakości.

Innymi czynnikami, które zapoczątkowały poprzednią hossę, były śmiałe i szeroko zakrojone programy nuklearne Indii i Chin oraz ograniczenie zasobów uranu dostępnych do wykorzystania w konfliktach zbrojnych.

Rosnący popyt, w połączeniu z doskonałymi perspektywami dla rynku uranu i niedoborem surowca, spowodował gwałtowny wzrost cen. Inwestorzy zaczęli obawiać się o podaż uranu, co spowodowało szok popytowy.

Światowy kryzys lat 2007-2008 i odpływ inwestorów od ryzykownych inwestycji przyczyniły się do pęknięcia uranowej bańki spekulacyjnej. Po uzdrowieniu rynku wydawało się, że cena uranu będzie kontynuować stabilny wzrost, stoją za nim solidne fundamenty i zaczęły powstawać nowe firmy wydobywcze.

Jednak do końca hossy i nieudanego rajdu byka na rynku uranu w 2011 roku, w głównej mierze przyczynił się jednak niespodziewany wypadek w elektrowni jądrowej Fukushima. Od marca 2011 r. cena uranu spadła o prawie połowę i przez przeszło dekadę nie była w stanie utrzymać wzrostów. Nastroje inwestorów wokół sektora uranu były bardzo negatywne.

Awaria reaktorów w Fukushimie była najpoważniejszą awarią jądrową od czasu katastrofy w Czarnobylu. Przyczyną wypadku było potężne trzęsienie ziemi u wybrzeży japońskiej wyspy Honsiu. Mieliśmy więc do czynienia z siłami natury.

Wypadek w Fukushimie nie spowodował ofiar śmiertelnych, WHO pośrednio związała z nim jedynie dwa zgony. Bezpośrednio po awarii w Fukushimie, popyt na uran zaczął spadać ze względu na protesty ekologów i stopniowe odchodzenie od energetyki jądrowej.

Warto jednak zauważyć, że praca w elektrowniach jądrowych należy obecnie do jednych z najbezpieczniejszych na świecie - od czasu Fukushimy standardy bezpieczeństwa zostały podniesione do niebotycznych poziomów, a poważniejsze wypadki, zwłaszcza awarie rdzenia reaktorów, już się nie zdarzają. Tymczasem praca w kopalniach i przy turbinach wiatrowych co roku pochłania życie wielu pracowników.

Po katastrofie w Fukushimie, Japonia wyłączyła wszystkie swoje reaktory. Kraj ten zaczął sprzedawać pozostały w magazynach uran, a świat stracił jednego ze strategicznych odbiorców tego surowca.

Firmy wydobywcze i kopalnie nie zaprzestały jednak wydobycia, licząc na powrót Japonii do energetyki jądrowej. Jednak decyzja Tokio spowodowała nadmiar uranu na rynku, co w konsekwencji doprowadziło do dalszego spadku cen.

Japonia przez lata pozostawała sceptyczna wobec energetyki jądrowej i dopiero niedawno nastąpiła zmiana w tej kwestii - od 2016 r. w Japonii ponownie, stopniowo uruchamiane są elektrownie jądrowe, a popyt na uran bardzo powoli wraca do poziomu sprzed załamania w 2011 r.

Po wypadku w Fukushimie nastroje w stosunku do energetyki jądrowej były fatalne. Hiszpania zadeklarowała wówczas, że zakończy działanie wszystkich swoich reaktorów do 2020 roku - Niemcy zobowiązały się to zrobić do 2022 roku, a Belgia do 2024 roku.

W tym samym czasie działał program "Megatony na megawaty" - porozumienie między USA, a Rosją w sprawie zakupu wzbogaconego uranu. Moskwa, usuwając część swojego arsenału jądrowego, sprzedawała USA wzbogacony uran.

Po pęknięciu bańki na rynku uranu w 2011 roku i załamaniu się cen tego surowca, wiele z firm wydobywających uran zbankrutowało. Te, które przetrwały do dziś, spędziły lata na budowaniu swojej wartości fundamentalnej i teraz powracają do łask inwestorów.

Patrząc na historyczny wykres cen uranu, można dojść do wniosku, że surowiec ten znajduje się w fazie cyklicznego boomu, a jego cena w obliczu sprzyjających czynników rośnie w postępie geometrycznym. Do podobnych wniosków doszedł geolog Mickey Fulp, który podkreślił, że uran jest towarem typu "boom and bust", co oznacza, że co około dekadę jego cena dynamicznie rośnie, a następnie spada. Na poniższym wykresie przedstawiono podsumowanie historycznych baniek na rynku uranu.

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości. Źródło: Dział Analiz XTB

W 2021 roku odnotowano najwyższe obroty na rynku spot od 1966 roku, a ostrożne prognozy średnioterminowe przewidują, że ceny uranu sięgną nawet 60 USD za funt. Regularne, kilkuprocentowe wzrosty cen akcji spółek wydobywających uran oraz pojawienie się na rynku nowego funduszu kupującego uran zabezpieczony fizycznymi dostawami doprowadziły do inwestorów do odkrycia "prawdziwej ceny uranu". 

Może to potencjalnie zapoczątkować wzrost cen uranu na rynku spot i w całym sektorze jądrowym.

Źródło: Dział Analiz XTB

Zalety, wykorzystanie i przyszłość uranu

Czysty uran jest srebrzystobiałym metalem o dużej gęstości i twardości. Jednocześnie uran jest kowalny, ciągliwy oraz przewodzi prąd elektryczny (opór właściwy 28×10^-8 Ω-m; 16 razy większy niż miedź).

Głównym zastosowaniem uranu jest wykorzystanie izotopu U235 jako materiału rozszczepialnego w reaktorach jądrowych, które zasilają przede wszystkim elektrownie jądrowe oraz napędzają okręty podwodne.

Zawartość izotopu U235 w naturalnym uranie wynosi zaledwie 0,7% i jest zbyt niska dla wielu zastosowań. Dlatego wydobyty urana wymaga przetworzenia w celu zwiększenia zawartości izotopu U235 za sprawą procesu zwanego wzbogacaniem.

Ze względu na bardzo dużą gęstość i potencjał energetyczny, uran jest doskonałym źródłem energii, które może zostać wykorzystane w podróżach kosmicznych. 1 gram uranu jest tak samo energetyczny jak 1,5 tony węgla. To sprawia, że metal ten jest doskonałym, wysokiej jakości paliwem dla statków kosmicznych i robotów przyszłości. Jak dotąd, uran jest najbardziej skondensowanym źródłem energii wykorzystywanym przez ludzkość.

Inne zastosowania uranu:

• Uran metaliczny, ze względu na swoją wysoką liczbę masową, jest stosowany jako osłona w generatorach promieniowania rentgenowskiego
• Uran 238 jako izotop o bardzo długim okresie rozpadu (około 4,5 miliarda lat) jest wykorzystywany do określania wieku skał
• Uran zubożony jako metal o bardzo dużej gęstości jest używany jako rdzeń przeciwpancernych pocisków podkalibrowych
• Uran jest również wykorzystywany w fotografii i analizie chemicznej
• Uran wykorzystywany jest jako główny składnik najbardziej energetycznych i nowoczesnych paliw jądrowych (w połączeniu np. z torem lub plutonem)

Źródło: Dział Analiz XTB

Hiszpania przesunęła datę ostatecznego wyłączenia swoich reaktorów na 2030 rok, Francja, która w 2025 roku miała zamknąć 14 reaktorów, zrobi to w roku 2035. Podobne głosy słychać z Meksyku, Rosji czy USA.

Okazuje się, że reaktory o zakładanej żywotności 40 lat mogą pracować nawet 60 lat, a mówi się o wydłużeniu żywotności niektórych z nich nawet do 100 lat. Może to potencjalnie wpłynąć na dodatkowe zapotrzebowanie na uran, które jak dotąd nie było uwzględniane w żadnych obliczeniach i analizach.

Neutralność klimatyczna i czysta energia dominują w planach rozwojowych zarówno Unii Europejskiej, jak i USA. Osiągnięcie tych celów wyłącznie za pomocą odnawialnych źródeł energii będzie praktycznie niemożliwe. Odnawialne źródła energii są ponadto uzależnione od niestabilnych czynników zewnętrznych, takich jak warunki pogodowe, słońce i wiatr. Tymczasem elektrownie jądrowe są uzależnione niemal wyłącznie od dostaw uranu jako głównego składnika paliwa.

Źródło: Dział Analiz XTB

Jak wynika z analiz, źródła odnawialne mogą być również nieefektywne, generując w niektórych przypadkach zaledwie 30 lub 40 procent oczekiwanej mocy. W świecie, w którym zapotrzebowanie na energię rośnie w postępie geometrycznym, a ludzkość stoi w obliczu globalnego kryzysu energetycznego i surowcowego, odnawialne źródła energii mogą okazać się niewystarczające i mało efektywne nawet w perspektywie długoterminowej.

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości. Źródło: Dział Analiz XTB

Daleki Wschód również stawia na energię jądrową. Chiny do 2060 r. planują zwiększyć produkcję energii jądrowej o 382%. Oznacza to budowę prawie 200 nowych reaktorów jądrowych. Rozwojem energetyki jądrowej zainteresowane są także Indie i Korea. W Chinach i Indiach mieszka ponad 2,5 mld ludzi, więc potencjał popytu na tych rynkach jest naprawdę bardzo duży. Globalny popyt na energię jądrową i spółki wydobywające uran szybko rośnie.

Źródło: Dział Analiz XTB

W miarę jak kraje na całym świecie dążą do dekarbonizacji, rola uranu w procesie wytwarzania czystej energii będzie rosła.

Obecna kapitalizacja rynkowa całego sektora jądrowego wynosi niecałe 40 mld USD, czyli wciąż mniej niż łączna kapitalizacja GME.US i AMC.US, a także mniej niż 1/20 kapitalizacji rynkowej TSLA.US.

Może to świadczyć o tym, że sektor jądrowy wciąż pozostaje niedowartościowany. Spółki z sektora uranu i ceny tego surowca mają duży potencjał wzrostu i mogą w przyszłości przyciągać coraz więcej inwestorów.

Pojawia się wiele plotek na temat technologii paliwowych (z wykorzystaniem toru i plutonu) oraz małych reaktorów modułowych (SMR).

W Stanach Zjednoczonych reaktory te są całkowicie legalne, a amerykański Advanced Reactor Demonstration Program miał pomóc w uzyskaniu licencji i budowie dwóch prototypowych reaktorów SMR w latach 2020-tych, przy wsparciu finansowym rządu w wysokości do 4 mld USD. Chiny również zadeklarowały zainteresowanie tą technologią, a nawet zbudowały w lipcu 2021 roku pierwszy w historii reaktor SMR.

Reaktory tego typu pozwalają również zaoszczędzić czas potrzebny na budowę jednego dużego reaktora. Przyjęcie tej technologii przez rządy USA i Chin może sygnalizować rosnący popyt na reaktory SMR w najbliższych latach.

Technologia jądrowa jest wyjątkowo tania w porównaniu z innymi źródłami pozyskiwania energii. Największym kosztem jest budowa elektrowni jądrowej. Istnieje również kwestia znalezienia wykwalifikowanej kadry inżynierów i wyspecjalizowanych fizyków, co może stanowić potencjalny problem przy rozpowszechnianiu technologii jądrowej na całym świecie w krajach słabiej rozwiniętych.

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości. Źródło: Dział Analiz XTB

Zasoby uranu na lądzie, biorąc pod uwagę obecne zapotrzebowanie, wystarczą ludzkości na około 300 lat. Wzrasta również liczba miejsc wydobycia uranu, ponieważ złoża tego surowca są ważne dla długoterminowej przyszłości energetycznej naszej planety.

Naukowcy donoszą jednak, że uran pozyskiwać można również z wody morskiej, a w ziemskich oceanach znaleźć można ogromne ilości tego pierwiastka. Pozostaje tylko opatentować technologię, która umożliwi jego efektywne pozyskiwanie.

Możliwe, że tym razem polityka zerowej emisji dwutlenku węgla sprawi, że energia jądrowa wróci do łask i w końcu stanie się najważniejszym źródłem energii na naszej planecie.

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości. Źródło: Dział Analiz XTB

Jak inwestować w spółki wydobywające uran?

Obecnie, inwestorzy mają swobodny dostęp do zakupu i inwestycji w spółki wydobywające uran, ale mogą również nimi spekulować stawiając na trading. Pomiędzy tymi metodami istnieje kilka różnic. Oczywiście, można korzystać z obu tych metod jednocześnie.

Inwestowanie w spółki wydobywające uran

Inwestowanie w uran jest możliwe poprzez zakup akcji spółek sektora jądrowego. Akcje takich spółek jak Kazatomprom (KAZ.UK) czy Cameco (CCJ.US) powinny być dobrze znane inwestorom ze względu na fakt, że czasem przedsiębiorstwa te wypłacają dywidendy.

Akcje dużych spółek wydobywających uran, takich jak Kazatomprom czy Cameco, to dobry wybór dla inwestorów, którzy unikają wysokiego poziomu ryzyka i dużej zmienności. Jednocześnie, ceny akcji tych spółek potrafią czasem zaskoczyć zmiennością, ale zazwyczaj są mniej zmienne niż akcje mniejszych spółek wydobywczych, takich jak NexGen (NXE.US) czy Uranium Energy Corp (UEC.US).

Trading

Trading CFD na uranowy ETF ma charakter spekulacyjny i jego ważnym elementem jest aktualna sytuacja na wykresie.

CFD (kontrakt na różnice kursowe) to rodzaj umowy finansowej, która wypłaca różnicę pomiędzy ceną otwarcia i zamknięcia pozycji, bez fizycznej dostawy instrumentu bazowego. Jest to również popularny instrument wśród inwestorów, którzy cenią sobie inwestycje wysokiego ryzyka i dynamiczny trading.

Możesz handlować CFD na uranowe ETF-y korzystając jednocześnie z dźwigni finansowej. Dzięki niej, inwestycja w ETF-y takie jak Global Uranium X (URA.US) czy North Shore Global Uranium (URNM.US) wymaga tylko pewnego procentu całej pozycji. Na przykład przy zastosowaniu dźwigni 1:5 masz możliwość otwarcia kontraktu o wartości 5000 USD przy użyciu jedynie 1000 USD depozytu zabezpieczającego.  Dzięki transakcjom CFD, inwestorzy mogą zarabiać pieniądze nawet wtedy, gdy ceny akcji spółek wydobywających uran spadają - otwierając wówczas krótkie pozycje.

Ten rodzaj spekulacji może być szczególnie niebezpieczny i niestabilny ze względu na zachowanie się cen uranowych ETF-ów. Handel CFD na uranowe ETF-y daje traderom możliwość szybszej maksymalizacji zysku nawet wtedy, gdy zmienność rynkowa nie jest zbyt duża. Należy jednak pamiętać, że ze względu na wykorzystanie dźwigni finansowej, ewentualna strata również może być znacznie większa.

Inwestowanie w spółki wydobywające uran online

Nie można po prostu kupić fizycznej dostawy uranu. Dodatkowym, dużym wyzwaniem dla inwestorów jest również magazynowanie tego surowca. Płynność na rynku uranu jest nadal niska, więc obecnie bardzo trudno jest handlować wyłącznie cenami spot uranu.

Dlatego też, najbardziej optymalnym rozwiązaniem aby zarabiać na ruchach cen uranu, jest kupowanie spółek z sektora wydobycia uranu.

Inwestowanie online jest również najłatwiejszym sposobem na uzyskanie ekspozycji na rynek uranu, ma najbardziej korzystne warunki opłat i pozwala na dostosowanie osobistej strategii inwestycyjnej poprzez wybór kontraktów CFD na uranowe ETF-y lub akcje spółek wydobywających uran.

Spółki wydobywające uran, ETF-y i CFD 

Kazatomprom (KAZ.UK)

Kazatomprom jest obecnie największym producentem uranu na świecie - w 2020 r. jego udział w produkcji tego surowca wyniósł 23%. Kazatomprom wydobywa uran przy użyciu technologii ISR (In-Situ Recovery Mining) z zachowaniem standardów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska (certyfikaty ISO 450001 i 14001). 

Spółka ma siedzibę w Nur Sultan, skąd prowadzi eksploatację i sprzedaż uranu oraz produktów zawierających uran.

Dzięki zastosowaniu technologii ISR wydobycie rudy uranu odbywa się bez stosowania robót strzałowych i bez wysyłania górników pod ziemię.  Roztwór zawierający rozpuszczony uran jest wydobywany z powrotem na powierzchnię przez odpowiednie “studnie produkcyjne". Roztwór ten jest następnie przetwarzany w celu odzyskania samego uranu. 

Eksploatacja złóż uranu metodą ISR jest najbardziej efektywna i najtańsza. Jednocześnie nie wywiera ona negatywnego wpływu na powierzchnię - teren wokół studni nie osiada, nie ma również potrzeby składowania niepotrzebnego urobku na powierzchni.

Główne etapy wydobycia uranu odbywają się głęboko pod ziemią (stąd określenie "in-situ"), co skutkuje niższymi kosztami produkcji oraz wyższym poziomem bezpieczeństwa i higieny pracy ze względu na bardzo niskie ryzyko górnicze. Po wyczerpaniu zasobów i zakończeniu prac górniczych odległe obszary kopalni Kazatompromu są przywracane do stanu sprzed wydobycia, zarówno na powierzchni, jak i pod ziemią.

Kazatomprom posiada w sumie 24 obszary złożowe, wszystkie zlokalizowane w Kazachstanie. 

Wydobycie uranu metodą ISR zostało po raz pierwszy zastosowane w latach 60. ubiegłego wieku, a do 2017 roku jej wykorzystanie zapewniło ponad 50% światowej produkcji uranu. Jednak metoda wydobywcza ISR może być stosowana tylko w szczególnie sprzyjających warunkach geologicznych.

Cała produkcja Kazatompromu odbywa się poprzez wydobycie metodą ISR. Kazatomprom prowadzi osiem z dziesięciu największych kopalni ISR na świecie, co daje firmie strategiczną pozycję na rynku.

Kolejną ważną branżą, w której działa Kazatomprom, jest przetwarzanie, rekonwersja i produkcja granulatu paliwowego do lekko-wodnych reaktorów jądrowych. China General Nuclear Power Corporation (CGNPC) wraz z Kazatompromem realizują projekt budowy zakładu montażu paliwa, który ma zaspokoić przyszłe zapotrzebowanie Chin na gotowe zespoły paliwowe. 

Chiny okresowo zawierają nowe umowy z kazachską spółką i wydają się być jej potencjalnym stałym klientem, również ze względu na swoją pozycję geopolityczną.

Kazatomprom jest również pośrednio zaangażowany w produkcję niektórych metali rzadkich, dzięki czemu spółka jest jednym z największych na świecie producentów tantalu, niobu i berylu. Jako jedno z zaledwie trzech takich przedsiębiorstw na świecie, zakład posiada w pełni zintegrowany cykl produkcyjny berylu i jest jedynym zakładem produkującym tantal we Wspólnocie Niepodległych Państw.

Zakład Metalurgiczny "Ulba" Obecnie UMP zajmuje drugie miejsce na świecie w produkcji wyrobów z berylu i czwarte w produkcji wyrobów z tantalu.

Kazatom prowadzi również działalność naukową i badawczą w sektorze geologicznym, chemicznym i fizycznym.

Cameco (CCJ.US)

Cameco Corporation jest jedną z największych na świecie spółek wydobywających uran notowanych na giełdzie. Siedziba firmy znajduje się w Saskatoon w Kanadzie. W 2015 roku Cameco była drugim co do wielkości producentem uranu na świecie, odpowiadając za 18% globalnej produkcji. Spółka została w pełni sprywatyzowana w 2002 roku.

W 1996 roku Cameco przejęło Power Resources Inc, największego producenta uranu w Stanach Zjednoczonych. Następnie w 1998 roku nabyło kanadyjskie firmy Uranerz Exploration and Mining Limited oraz Uranerz U.S.A. Inc.

Źródło: Dział Analiz XTB

W 2016 roku Cameco zawiesiło działalność w swojej kopalni Rabbit Lake z powodu niskich cen uranu. Z kolei w 2017 r. Cameco zawiesiło na co najmniej 10 miesięcy działalność w kopalniach McArthur River oraz Key Lake. Jeśli popyt na uran wzrośnie, Cameco posiada ogromne rezerwy uranu fizycznego oraz kopalnie, które może otworzyć i wznowić w nich wydobycie.

Cameco posiada dwie bardzo duże kopalnie uranu w Kanadzie: kopalnię McArthur River-Key Lake oraz Cigar Lake, potężną kopalnię z dostępem do złóż uranu najwyższej klasy, a także kopalnię Inkai w Kazachstanie.

W Stanach Zjednoczonych Cameco prowadzi kopalnie uranu w stanach Nebraska i Wyoming poprzez swoją amerykańską spółkę zależną Cameco Resources.

Cameco jest także wyłącznym dostawcą paliwa dla elektrowni jądrowej Bruce Power, która dostarcza 30% energii elektrycznej w Ontario.

Uranium Energy Corp (UEC)

Uranium Energy Corp to amerykańska spółka wydobywcza posiadająca komplet licencji i zezwoleń rządowych na eksploatację złóż w zachodniej i środkowej części Stanów Zjednoczonych. Potencjalnie spółka - jako jedna z niewielu amerykańskich spółek jądrowych o czystej sytuacji licencyjnej - może w przyszłości cieszyć się dużym popytem ze strony amerykańskiego sektora jądrowego.

Uranium Energy Corp jest amerykańską spółką zajmującą się wydobyciem i poszukiwaniem uranu. Działalność spółki w południowym Teksasie opiera się na  posiadającym pełną koncesję zakładzie przetwórczym Hobson, który jest centralnym punktem projektów Palangana, Burke Hollow i Goliad ISR. W stanie Wyoming UEC kontroluje największy w USA projekt uranowy ISR, Reno Creek.

Spółka ponadto kontroluje szereg projektów uranowych w Arizonie, Nowym Meksyku i Paragwaju, projekt uranowo-wanadowy w Kolorado oraz jedno z największych na świecie, niezagospodarowanych złóż żelazotytanu o najwyższej jakości, zlokalizowane w Paragwaju.

NexGen Energy (NGX.US)

NexGen Energy jest spółką z siedzibą w Kanadzie, koncentrującą się na pozyskiwaniu, eksploracji i rozwoju kanadyjskich projektów uranowych. NexGen posiada znaczącą inwestycję w południowo-zachodniej części basenu Athabasca w kanadyjskim stanie Saskatchewan, gdzie posiada 199 576 hektarów ziemi. 

Portfolio to jest uważane za jeden z najbardziej perspektywicznych znanych obszarów uranowych, biorąc pod uwagę mineralizację odkrytą dotychczas na południowym zachodzie wzdłuż korytarza Patterson, gdzie znajduje się złoże Arrow.  Poprzez swoją spółkę zależną IsoEnergy Ltd, NexGen posiada również portfel wysoce perspektywicznych obiektów poszukiwawczych uranu we wschodniej części basenu Athabasca. Spółka nie prowadzi obecnie żadnych działań wydobywczych na dużą skalę.

Akcje takich spółek jak BHP Billiton (BHP.US) i Rio Tinto (RIO.UK) również dają inwestorom częściową ekspozycję na uran. Są to potężne spółki z sektora surowców naturalnych, ale wydobycie i dystrybucja uranu stanowi jedynie niewielką część ich portfela inwestycyjnego.

CFD na uranowe ETF-y

Global Uranium X (URA.US) zapewnia inwestorom dostęp do szerokiej gamy spółek zaangażowanych w wydobycie uranu i produkcję komponentów jądrowych, w tym spółek zajmujących się wydobyciem, rafinacją, poszukiwaniem lub produkcją sprzętu dla przemysłu uranowego i jądrowego. W portfelu inwestycyjnym tego ETF-u znajdują się oczywiście Kazatomprom, Cameco, ale także mniejsze spółki uranowe, takie jak Denison Mines, NexGen Energy, Uranium Energy Corp, Paladin Energy i Energy Fuels.

Przejęcie funduszu NorthShore Global (URNM.US) przez Sprott Investment zostało ogłoszone na początku listopada 2021 roku. Sprott jest w trakcie uzyskiwania wyłącznej licencji na korzystanie z indeksu North Shore Global Uranium Mining Index, którego wyniki są śledzone przez North Shore Global Uranium Mining ETF.

Docelowo fundusz ten ma się przekształcić w Sprott Uranium Miners ETF, którego doradcą będzie Sprott Asset Management. Szacuje się, że reorganizacja funduszu zakończy się w pierwszym kwartale przyszłego roku.

"Wierzymy, że znajdujemy się we wczesnej fazie hossy na rynku uranu, a URNM stanowi doskonałe uzupełnienie funduszu Sprott Physical Uranium Trust ("SPUT"), który jest największym na świecie funduszem uranu fizycznego" - przyznał John Ciampaglia, prezes zarządu Sprott Asset Management. "URNM jest jedynym funduszem ETF typu pure-play uranium equities notowanym w Stanach Zjednoczonych i cieszymy się, że możemy zaoferować inwestorom dwie atrakcyjne opcje inwestowania w tym sektorze" - dodał Ciampaglia.

Obecnie w portfelu funduszu znajdują się także Kazatomprom, Cameco, ale także Sprott Physical Uranium Trust, Yellow Cake PLC oraz mniejsze spółki uranowe, takie jak CGN Mining Corp. Inwestorzy czekają jednak na reorganizację tego funduszu ETF przez Sprott. 

VanEck Vectors Uranium Mining + Nuclear Energy (NLR.US) - fundusz ten dąży do jak najwierniejszego odwzorowania, przed uwzględnieniem opłat i wydatków, wyników cenowych i zysków indeksu MVIS® Global Uranium & Nuclear Energy Index (MVNLRTR).

Indeks ten ma na celu śledzenie ogólnych wyników spółek zajmujących się:

• wydobyciem uranu lub projektami wydobycia uranu, które zdaniem MV Index Solutions GmbH (dostawcy tego indeksu) mają potencjał
• budową, inżynierią i konserwacją elektrowni jądrowych oraz reaktorów jądrowych
• produkcją energii elektrycznej ze źródeł jądrowych i dostawą potrzebnego do tego sprzętu
• dostarczaniem technologii dla usług związanych z energetyką jądrową

VanEck ETF ma zatem ekspozycję na cały sektor jądrowy, a nie tylko na spółki wydobywające uran. 

W portfelu funduszu znajdują się takie spółki jak: Exelon Corp, Duke Energy, Dominion Energy, Cameco czy Electricite de France.

Najlepszy moment na inwestowanie w spółki wydobywające uran

W ciągu ostatnich kilku lat trudno było znaleźć na rynku surowiec, który nie osiągnąłby swojego ATH (ang. All-Time High)lub przynajmniej nie zbliżył się do swoich dawnych szczytów cenowych. Mieliśmy boom na aluminium, miedź, materiały budowlane, stal i inne surowce. Okazuje się jednak, że uran, którego obecna cena na rynku spot wynosi około 50 USD, jest nadal prawie trzykrotnie tańszy niż w szczytowym okresie hossy w 2007 roku.

Biorąc jednak pod uwagę inflację i ówczesne poziomy 140/150 USD, okazuje się, że obecnie sentyment wokół uranu pozostaje negatywny, pomimo znacznego wzrostu cen tego surowca o prawie 70% od sierpnia 2021 roku. Uran jest surowcem, który jest niezbędny w reaktorach jądrowych - popyt na uran będzie więc istniał tak długo, jak długo będą działały elektrownie jądrowe. Tymczasem obecnie planuje się budowę co najmniej kilkuset takich elektrowni na całym świecie.

Reaktor jądrowy jest obecnie najbardziej wydajnym źródłem energii elektrycznej znanym człowiekowi; elektrownie zasilane uranem mogą pracować 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, niezależnie od wiatru, pory dnia i nocy. Ponadto uran i technologie związane z sektorem jądrowym są bardzo ważne w kontekście ekspansji człowieka w kosmosie, co może zapewnić spekulacyjny potencjał wzrostu cen.

Energia elektryczna  musi być stale dostarczana, a biorąc pod uwagę robotyzację, automatyzację produkcji na wielką skalę oraz rosnący rynek samochodów i pojazdów elektrycznych, zapotrzebowanie na energię elektryczną będzie prawdopodobnie rosło szybciej niż wynika to z konserwatywnych założeń i prognoz ekspertów.

Tak ogromna przecena i negatywne nastroje wokół uranu nie mogłyby się utrzymać, gdyby nie trzy wypadki: w Three Mile Island, Czarnobylu oraz Fukushimie. Katastrofy te przyczyniły się do uśpienia cen surowca i popytu na uran, choć rynek w trakcie ostatnich dekad zdecydowanie nie spał.

W tym roku "zbawieniem" dla rynku uranu okazał się kanadyjski fundusz Sprott Physical Uranium Trust SPUT, którego właścicielem jest Eric Sprott, kanadyjski miliarder inwestujący w surowce, metale szlachetne i spółki wydobywcze. 

Decyzje rynkowe funduszu, który zaczął kupować uran z fizycznymi dostawami po dowolnej cenie i w dowolnej ilości, akceptując dowolną cenę, ujawniły niejako rzeczywistą cenę surowca. 

W tym czasie, mimo że cena spot uranu oscylowała wokół 25 USD za funt, regularnie zawierano transakcje po cenach sięgających nawet 80 USD. Szacuje się, że przy cenach rzędu 60 USD za funt wydobycie uranu staje się opłacalne dla większości firm sektora.

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości. Źródło: Dział Analiz XTB

Osoby z branży surowcowej postanowiły nie ignorować doniesień o tym, że cena spot uranu różni się od rzeczywistej ceny, po której zawierane są transakcje, a Sprott w obawie przed coraz wyższymi cenami surowców w przyszłości postanowił kupować uran zabezpieczony fizycznymi dostawami. Tak więc, paradoksalnie, fundusz, który zdecydował się wejść na rynek po najniższej cenie w obawie przed coraz wyższymi cenami uranu w przyszłości, zaczął podnosić cenę tego surowca skupując go z rynku; fundusz nadal gromadzi uran i wygląda to na strategiczne posunięcie zarządzających Sprott. 

Jeżeli górnicy wznowią wydobycie, a wielkość sprzedaży uranu do elektrowni oraz popyt na uran znacząco wzrosną, inwestorzy mogą spodziewać się kolejnej hossy na rynku uranu.

Kazachski gigant Kazatomprom również zainicjował działania podobne do Sprott Physical Uranium Trust.

Kazatomprom kupił 48,5 procent udziałów w wartej 50 milionów dolarów inwestycji zakupu fizycznego uranu od ANU Energy OEIC Ltd. z siedzibą w Astanie. Pozostali członkowie struktury funduszu to: Narodowa Korporacja Inwestycyjna Narodowego Banku Kazachstanu (48,5 proc.) oraz zarządzający funduszem Genchi Global Limited (3 proc.). 

Zgodnie z informacjami na stronie internetowej Kazatompromu, fundusz ma zebrać 500 mln USD na zakup fizycznego uranu od podmiotów instytucjonalnych i prywatnych. Z zebranych 500 mln USD zostaną także sfinansowane dalsze zakupy fizycznych dostaw uranu.

"Fundusz będzie wykorzystywał doświadczenie Kazatompromu w zakresie rynku uranu oraz sprawdzone osiągnięcia NKI, a AIFC (Międzynarodowe Centrum Finansowe w Astanie) zaoferuje inwestorom bezpośrednią ekspozycję na atrakcyjne możliwości wynikające z długoterminowych fundamentów rynku uranu i przemysłu jądrowego" - stwierdził  Mazhit Sharipov, Dyrektor Generalny Kazatompromu. "Utworzenie ANU Energy OEIC Ltd. jest projektem, nad którym pracujemy od prawie czterech lat, będącym częścią szerszej strategii Kazatompromu skoncentrowanej na fundamentach - dodał Sharipov.

"ANU Energy rozwijany przez AIFC w Kazachstanie będzie pierwszym funduszem uranowym, który zapewni potencjalnie bezpośredni dostęp do inwestorów z rynków wschodzących różnych kategorii, w szczególności tych, którzy koncentrują się na inwestycjach w czystą energię, a także funduszy surowcowych i państwowych funduszy majątkowych" - czytamy w oświadczeniu Kazatomprom.

Obecny moment wydaje się być bardzo strategiczny dla całego rynku jądrowego. 

Jeśli dodać do tego światowy kryzys energetyczny spowodowany niedoborem surowców, problemami z łańcuchem dostaw lub bardzo wysokimi cenami surowców energetycznych, to sektor spółek wydobywających uran może na tym skorzystać. Nastawienie dużych inwestorów w sektorze jądrowym, w tym instytucji państwowych również cechuje optymizm.

Godziny handlu na spółkach wydobywających uran

Jakie są godziny handlu akcjami spółek wydobywających uran? Informacja ta jest szczególnie istotna dla daytraderów. Handel akcjami spółek wydobywających uran jest możliwy w od poniedziałku do piątku w godzinach 15:30 - 22:30 CET w przypadku giełdy amerykańskiej lub od 9:00 do 17:30 w przypadku giełdy londyńskiej i zależy od tego, na jakiej giełdzie jest notowana dana spółka.

Handel akcjami spółek wydobywających uran nie jest możliwy w weekendy, ponieważ rynek jest wówczas zamknięty. Gdy rynek jest otwarty, ceny akcji i funduszy ETF podlegają oczywiście ciągłym wahaniom.

Oczywiście najlepszym okresem dla handlu akcjami spółek wydobywających uran są okresy bardzo wysokiej płynności, kiedy zmienność rynku jest wyższa. Gdy na rynku są duże obroty, zmienność wzrasta. Taka sytuacja jest dużą szansą nie tylko dla inwestorów, ale także dla daytraderów, którzy wykorzystują dźwignię finansową do osiągania dużych zysków nawet na niewielkich zmianach ceny. 

Na wysoką zmienność może mieć wpływ publikacja ważnych wiadomości politycznych, wiadomości o spółkach lub wyników finansowych. Akcje spółek wydobywających uran bywają niezwykle zmienne, a zmiany cen w ciągu jednego dnia handlowego mogą być nawet większe niż 10%.

Jeśli jednak jesteś inwestorem długoterminowym, nie musisz śledzić chwilowych wahań na rynku. Na naszej platformie masz możliwość zakupu mniejszych spółek górniczych, takich jak NexGen (NXE.US), Uranium Energy Corp (UEC.US) lub dużych i rozpoznawalnych spółek, takich jak Kazatomprom (KAZ.UK) czy Cameco (CCJ.US). W takich przypadkach, jako inwestor, nie musisz zwracać uwagi na wahania cen spółek i po prostu podejść długoterminowo do inwestycji w akcje spółek wydobywających uran.