Bitcoin - jak zacząć?

Bitcoin oraz pozostałe kryptowaluty na stałe zagościły w świadomości wielu i coraz więcej osób zastanawia się jak zacząć swoją przygodę z tymi aktywami. Bitcoin często kojarzony był z bardzo skomplikowanym procesem “kopania” czy “miningu” kryptowaluty, ale cały proces prowadzący do posiadania Bitcoina lub wykorzystania tego rynku w celu zarobku może być znacznie prostszy. W tym artykule przybliżamy sposoby inwestowania w Bitcoina, a także staramy się znaleźć odpowiedź na to, czy warto w niego inwestować. Przedstawiamy również wady i zalety poszczególnych metod inwestowania w Bitcoina oraz prezentujemy najważniejsze pojęcia związane z tą kryptowalutą. 

Bitcoin - jak zacząć?

Istnieje tak naprawdę kilka sposobów na rozpoczęcie swojej przygody na rynku kryptowalut. Pierwszą i jednocześnie bardzo ciekawą jest oczywiście “kopanie” Bitcoina. Jednak wymaga ono nie tylko cierpliwości, ale i dużych nakładów pieniężnych na sprzęt potrzebny do przeprowadzenia tej operacji. Drugą, znacznie popularniejszą metodą jest zakup już “wykopanego” Bitcoina - na przykład na giełdzie, w wyspecjalizowanym kantorze kryptowalutowym lub znajdując osobę chętną do sprzedaży. Wszystkie powyższe sposoby pozyskania Bitcoina mają swoje wady i zalety, które pokrótce prezentujemy w kolejnych akapitach. 

Kopanie Bitcoina - na czym polega wydobywanie Bitcoina? 

Kopanie Bitcoina (ang. mining) to proces polegający na wprowadzaniu nowych Bitcoinów do obiegu. Proces ten jest kluczowy w utrzymaniu całego blockchainu (więcej na temat blockchain znajdziesz w sekcji Słowniczek Bitcoina na dole strony) oraz wymaga ogromnej mocy obliczeniowej. Celem górników (osób zajmujących się kopaniem Bitcoina) jest potwierdzanie i dodawanie kolejnych bloków do łańcucha poprzez rozwiązywanie skomplikowanych operacji matematycznych. Nad tym zadaniem może w jednym momencie pracować wielu górników, lecz nagrodę w postaci Bitcoina otrzyma ten, który jako pierwszy je ukończy dodając kolejny blok w sieci. Niegdyś nagroda ta wynosiła 50 BTC, jednak wraz z rozwojem sieci oraz kolejnymi halvingami (patrz Słowniczek Bitcoina) jej wartość spadła do 6,25 BTC (stan na wrzesień 2021 r.). 

Jak widać, pomimo upływu czasu, nagroda za wydobycie nowego Bitcoina (którego podaż jest stała i wynosi 21 mln jednostek) wciąż jest bardzo atrakcyjna. Jednak w rzeczywistości, kopanie Bitcoina jest czasochłonne i kosztowne, a w związku z ogromną konkurencją na tym polu - zyski pojawiają się sporadycznie. W początkowym etapie rozwoju sieci Bitcoina, kopanie było możliwe na zwykłych komputerach osobistych, jednak obecnie wymaga ono wykorzystania wyspecjalizowanych urządzeń skonstruowanych wyłącznie pod to zadanie. Co więcej, posiadanie pojedynczej “koparki Bitcoinów” nie gwarantuje zysków, więc górnicy łączą moc obliczeniową wielu urządzeń tworząc tak zwany mining pool. 

Giełda kryptowalut - szybki sposób na kupno Bitcoina

Wraz z rosnącą popularnością kryptowalut pojawiły się również wyspecjalizowane serwisy - giełdy kryptowalut - łączące ze sobą strony transakcji. Na najbardziej podstawowym poziomie, giełda kryptowalut nie różni się wiele od giełdy warszawskiej czy nowojorskiej - największą różnicę stanowią aktywa będące przedmiotem obrotu. Ze względu na specyfikę rynku kryptowalut, giełdy działają siedem dni w tygodniu, a handel na nich możliwy jest przez całą dobę. 

Aby móc dokonać transakcji na giełdzie kryptowalut, wymagana jest wcześniejsza rejestracja oraz potwierdzenie swojej tożsamości. Wraz z profilem użytkownika tworzony jest również portfel online w którym można przechowywać zakupione kryptowaluty. Ze względu na relatywnie niewielką regulację giełd kryptowalutowych, trzymanie na nich swoich środków nie jest jednak zalecane. W przeszłości dochodziło bowiem do spektakularnych upadków znanych giełd. Jednym z takich przypadków było bankructwo Mt. Gox - w latach 2013-2014 giełda ta odpowiadała za około 70% wszystkich transakcji na Bitcoinie. W wyniku ataku hackerskiego i kradzieży, z serwerów firmy wyparowało 850 tys. Bitcoinów, których rynkowa wartość wynosiła wówczas przeszło 450 milionów dolarów. Od tamtego czasu doszło jeszcze do wielu, równie poważnych w skutkach upadłości i kradzieży - zarówno na globalnych, jak i lokalnych giełdach kryptowalut. 

Zdecentralizowane giełdy kryptowalut

Zdecentralizowane giełdy kryptowalut nie posiadają jednego, centralnego serwera na którym rozliczane są wszystkie transakcje lecz działają w systemie peer-to-peer. W skrócie, pozwala to na handel cyfrowymi walutami bezpośrednio z drugą stroną transakcji - bez podmiotu odpowiedzialnego za jej rozliczenie. Wielu użytkowników kryptowalut uważa, że zdecentralizowane giełdy lepiej oddają charakter całego rynku - bazującego wszak na decentralizacji. Niemniej jednak rozwiązanie te posiada jednak wady:

Problemy z płynnością - zdecentralizowane giełdy kryptowalut zależne są od ilości oraz aktywności swoich użytkowników, co może powodować problemy z uzyskaniem dostatecznej płynności na niektórych aktywach. 

 Niekorzystne ceny - z racji popularności Bitcoina, szanse na to, że nie znajdziemy drugiej strony transakcji są nikłe, jednak oferty kupna lub sprzedaży kryptowalut mogą być niesatysfakcjonujące. 

 Bezpieczeństwo - brak centralizacji sprawia, że w przypadku oszustwa lub manipulacji ceną, nie istnieje  żaden organ mogący bronić praw użytkowników. 

Bitcoin a bezpieczeństwo

Bezpieczeństwo w przypadku handlu kryptowalutami powinno stanowić najwyższy priorytet każdego inwestora. Brak odpowiedniego nadzoru i skromne regulacje powodują, że entuzjaści Bitcoina często padają ofiarą oszustw czy manipulacji. Z poprzedniego akapitu wiemy, że przetrzymywanie swoich kryptowalut na giełdzie nie jest najlepszym pomysłem dlatego jeszcze przed pierwszym zakupem warto stworzyć swój własny, prywatny portfel lub zakupić portfel sprzętowy. 

Istnieje wiele typów portfeli, ale do najbardziej standardowych należą portfele online, do których dostęp mamy poprzez przeglądarkę internetową. Portfel mobilny, który instaluje się na swoim telefonie lub tablecie. Kolejnym typem portfela może być ten instalowany na dysku komputera osobistego i na końcu portfel sprzętowy, czyli specjalne urządzenie w którym przechowywany jest Bitcoin lub inne kryptowaluty. Portfele te mają różne zabezpieczenia, lecz łatwo stwierdzić, iż te nie mające dostępu do sieci są najbardziej bezpieczne. Bitcoin oraz inne kryptowaluty mogą być również przechowywane na rachunkach giełd, choć jest to najmniej bezpieczny sposób inwestycji.

Co ciekawe, możliwe jest stworzenie własnego portfela offline na zwykłej kartce papieru. Aby tego dokonać wystarczy wydrukować parę kluczy umożliwiających nam dostęp do środków. Proces ten powinien jednak być przeprowadzony w kontrolowanym środowisku - na komputerze odłączonym od internetu oraz wolnym od wszelkich wirusów. 

Bitcoin czy CFD na Bitcoin?

Wraz z rozwojem rynku kryptowalut mamy również do czynienia z rozwojem rynku pochodnego na kryptowaluty. Wraz z coraz większą popularnością, kontrakty na Bitcoina zaczęły wprowadzać duże amerykańskie instytucje finansowe takie jak CME oraz CBOE. Wejście dużych instytucji na rynek pochodny spowodował, że więksi inwestorzy byli w stanie inwestować w kryptowaluty zarówno na wzrostach jak i spadkach. Inwestowanie w kontrakty na Bitcoina oraz kryptowaluty jest związane z tym samym ryzykiem zmienności, które jest obecne na normalnych giełdach kryptowalut. Dodatkowym ryzykiem jak i szansą jest często występowanie dźwigni finansowej. Ze względu na występowanie dużej zmienności na rynku, dźwignia finansowa w przypadku kryptowalut jest często ograniczona w porównaniu z lewarem dostępnym na takich aktywach jak waluty, surowce, indeksy, czy akcje. 

Niemniej jednak, instrumenty pochodne na Bitcoin zdobywają coraz większą popularność - zarówno wśród zwolenników kryptowalut, jak i zwykłych traderów poszukujących nowych okazji inwestycyjnych. Z tego też powodu najlepsze platformy inwestycyjne wprowadziły do swojej oferty kontrakty CFD na Bitcoin. Pozwalają one uzyskać ekspozycję na rynek kryptowalut bez konieczności instalacji czy zakupu portfeli i dbania o bezpieczeństwo własnych środków na każdym kroku. Zakup czy sprzedaż Bitcoina za pomocą kontraktu CFD nie różni się od zakupu bądź sprzedaży CFD na jakiekolwiek inne aktywo, dlatego ta forma inwestycji w Bitcoina często wybierana jest przez inwestorów aktywnych na rynku akcji, walut czy surowców. 

W XTB można nie tylko inwestować w Bitcoin, ale także najbardziej popularne altcoiny. Pełna oferta CFD na kryptowaluty dostępna jest tutaj. 

CFD na Bitcoin - przykład długiej pozycji

Dzięki szerokiej gamie wskaźników i narzędzi do analizy technicznej, inwestowanie w Bitcoin na platformie xStation 5 nie różni się od inwestowania w inne klasy aktywów. Jak widać na poniższym wykresie, poziom 44 tys. USD zatrzymał dynamiczne spadki Bitcoina. Wsparcie zostało szybko potwierdzone przez średnie ruchome, a przecięcie się SMA 9 (kolor granatowy) z SMA 21 (kolor czerwony) mogło posłużyć do zajęcia długiej pozycji:

Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości.

CFD na Bitcoin - przykład krótkiej pozycji

Choć w perspektywie ostatnich lat, trend wzrostowy na Bitcoinie wciąż trwa, to jednak wykres kryptowaluty poprzecinany jest głębokimi korektami. Okresy bessy zdarzają się rzadko, jednak spadki wyceny Bitcoina potrafią być bardzo dynamiczne. Ostatnia, poważna przecena Bitcoina miała miejsce w pierwszej połowie 2021 roku, kiedy to w przeciągu zaledwie miesiąca BTC straciło przeszło 50% swojej wartości. Jak widać na poniższym wykresie, w pół roku od opisywanej przeceny, cena Bitcoina wciąż nie przekroczyła poziomu ostatniego, historycznego szczytu. 

Analiza kolejnych szczytów i dołków wraz z obserwacją średnich mogły pomóc zająć w maju 2021 roku krótkie pozycje na Bitcoinie. Należy pamiętać, że informacje i badania oparte o historyczne dane lub wyniki nie gwarantują zysków w przyszłości.

Jak widać na powyższych przykładach, inwestując w Bitcoina za pomocą CFD możemy czerpać zyski zarówno z wzrostów jak i spadków ceny tej kryptowaluty. Możliwość handlu przez całą dobę, siedem dni w tygodniu oraz wysoka zmienność powodują, że Bitcoin szybko stał się popularny wśród spekulantów i daytraderów na całym świecie.

Czy warto inwestować w Bitcoina? 

W ostatnich latach kryptowaluty stały się niezwykle popularne i przestały być domeną wyłącznie inwestorów detalicznych. Wprowadzenie instrumentów pochodnych na Bitcoina umożliwiło partycypację w tym rynku tak poważnym instytucjom jak J.P Morgan czy Goldman Sachs. Obecnie, dzięki CFD na Bitcoin, każdy posiadacz rachunku maklerskiego jest w stanie uzyskać ekspozycję na ten rynek bez konieczności tworzenia portfela czy czaso- i kapitałochłonnego miningu. Warto jednak pamiętać, że podobnie jak w przypadku innych aktywów - inwestowanie w Bitcoin posiada swoje wady jak i zalety. 

Swobodny dostęp do rynku przez całą dobę, siedem dni w tygodniu jest niepodważalną zaletą rynku kryptowalut. Pozwala on na aktywny trading w momencie, gdy nie możemy sobie na to pozwolić w dni robocze. Ponadto, umożliwia on otwarcie lub zamknięcie pozycji po najlepszej cenie - również w trakcie weekendu, bez konieczności czekania na poniedziałkowe otwarcie. Dodatkowo, wysoka zmienność Bitcoina i większości kryptowalut powoduje, że rynek ten jest idealnym wyborem dla doświadczonych spekulantów szukających nowych okazji inwestycyjnych. 

Jednak zmienność Bitcoina jest też jedną z jego głównych wad. Ciężko stwierdzić, czy rynek kryptowalut posiada jakieś fundamenty, więc większość z inwestujących w Bitcoina posługuje się wyłącznie analizą techniczną. W efekcie, dzienna zmienność na wykresie Bitcoina może być kilka, lub kilkanaście razy większa niż w przypadku rynku walutowego czy surowcowego. W połączeniu z występującą na kontraktach różnic kursowych (link do definicji CFD) dźwignią finansową, nagły ruch w kierunku przeciwnym do naszej pozycji może doprowadzić do dotkliwych strat. Niemniej jednak, przy zachowaniu odpowiedniej strategii zarządzania kapitałem oraz poprawnej analizie sytuacji na wykresie - inwestowanie w Bitcoina za pomocą CFD może być bardzo zyskowne. 

Słowniczek Bitcoin

• Mining - to procedura wydobywania Bitcoinów poprzez rozwiązywanie skomplikowanych obliczeń matematycznych mających służyć do zatwierdzania kolejnych informacji (transakcji) w łańcuchu bloków. Moc obliczeniowa potrzebna do efektywnego miningu Bitcoina jest ogromna i według niektórych szacunków, roczne zużycie energii elektrycznej potrzebnej do zasilania wyspecjalizowanych urządzeń przeznaczonych do miningu wynosi około 90 terawatogodzin. To wartość większa niż roczne zużycie energii w Szwajcarii!
• Blockchain - ang. łańcuch bloków. To specyficzna forma bazy danych, która składa się z bloków informacji. Każdy posiada określoną pojemność, po przekroczeniu której do łańcucha dodawany jest kolejny blok. W przypadku Bitcoina, blockchain jest zdecentralizowany co oznacza, że żadna pojedyncza osoba lub określona grupa osób nie posiada nad nim kontroli. Zdecentralizowane łańcuchy bloków nie mogą zostać zmienione, co oznacza, że zawarte w nich dane są nieodwracalne i widoczne dla każdego użytkownika sieci.
• Halving - jest to moment zmniejszenia o połowę wysokości nagrody dla górników Bitcoina. Halving odbywa się automatycznie po dopisaniu do łańcuchu bloków Bitcoina kolejnych 210 000 bloków, co ma miejsce raz na około cztery lata.
• Wallet - to wirtualne bądź fizyczne medium służące do przechowywania kluczy kryptograficznych służących do przeprowadzania transakcji na kryptowalutach. 
• Altcoin - lub inaczej alternative coin, co tłumacząc z angielskiego oznacza każdą kryptowalutę alternatywną do Bitcoina. Przykładami popularnych altcoinów są Litecoin, Ethereum czy Ripple.