Wskaźniki makroekonomiczne - dlaczego są takie ważne?

Wskaźniki makroekonomiczne odgrywają istotną rolę w analizie fundamentalnej z której korzysta wielu inwestorów. Zapewniają one pewien wgląd w ogólny stan gospodarki danego kraju czy nawet poszczególnych spółek. Dane na temat rynku pracy, poziomu inflacji czy aktywności gospodarczej przedsiębiorstw odgrywają również kluczową rolę w kształtowaniu polityki monetarnej przez banki centralne, a także polityki fiskalnej tworzonej przez rządy poszczególnych państw.

Wskaźniki makroekonomiczne - kluczowe założenia

Aby skutecznie inwestować na rynkach finansowych, warto wiedzieć, które wskaźniki makroekonomiczne mogą wpływać na wybrany przez nas rynek. Wielu inwestorów posiada nawyk analizy kalendarza publikacji makroekonomicznych na nadchodzący tydzień. Pozwala on zawczasu przygotować się na prawdopodobny wzrost zmienności i dostosowanie swojej ekspozycji na rynku.

• Wskaźniki makroekonomiczne, publikowane w formie danych czy raportów fundamentalnych, to statystyki lub odczyty, które odzwierciedlają bieżącą kondycję gospodarki, jej wybranego sektora lub pojedynczej branży.
• Różnią się one częstotliwością publikacji, wpływem na rynek i ogólnym poziomem znaczenia dla inwestorów.
• Do najpopularniejszych wskaźników makroekonomicznych zaliczyć można: dynamikę PKB, poziom inflacji, poziom bezrobocia, sprzedaż detaliczną, produkcję przemysłową czy aktywność gospodarczą przedsiębiorstw.
• Publikacja wskaźników makroekonomicznych może powodować zwiększoną zmienność na rynkach finansowych.
• Co do zasady, im większa jest różnica między konsensusem rynkowym a rzeczywistą wartością wskaźnika makroekonomicznego, tym bardziej dynamiczna jest reakcja i zmienność rynkowa.
• Możesz na bieżąco śledzić wszystkie publikacje danych makroekonomicznych dzięki kalendarzowi XTB, który wskazuje również na potencjalny wpływ każdego odczytu na rynki.

Inwestując na rynkach finansowych, kluczowym jest posiadanie wiedzy na temat wagi i wpływu poszczególnych wskaźników makroekonomicznych na wykres oraz sentyment inwestorów. Wielu inwestorów słusznie śledzi kalendarz publikacji makroekonomicznych na nadchodzący tydzień, aby wiedzieć, kiedy zmienność na rynku może wzrosnąć i w jaki sposób mogą zarządzać ryzykiem.

Na platformie xStation 5 znaleźć można wbudowany kalendarz publikacji makroekonomicznych. Źródło: xStation 5

W kalendarzu publikacji makroekonomicznych dostępnym z poziomu platformy xStation 5 można znaleźć najważniejsze odczyty makroekonomiczne na nadchodzące tygodnie, wraz z oceną ich potencjalnego wpływu. Potencjalny wpływ poszczególnych odczytów na rynek oznaczony został różnokolorowymi kropkami. Kolor czerwony oznacza wysokie prawdopodobieństwo podwyższonej zmienności w reakcji na publikację danego wskaźnika makroekonomicznego. Kolorem zielonym z reguły oznaczane są mniej istotne dla inwestorów publikacje.

Rodzaje wskaźników makroekonomicznych

Wskaźniki makroekonomiczne w oparciu o ich znaczenie i wpływ, jaki wywierają na rynki możemy podzielić na dwie główne grupy. 

Wskaźniki wyprzedzające, to dane mogą dostarczyć informacji o kierunku, w którym zmierza gospodarka. Są one często wykorzystywane przez rządy poszczególnych państw w trakcie prac nad kształtem polityki fiskalnej, ponieważ bardzo wcześnie wychwytują zmiany w cyklach koniunkturalnych.

Najpopularniejsze wskaźniki wyprzedzające:

• Wyniki spółek giełdowych
• Dane o sprzedaży detalicznej
• Liczba wydanych pozwoleń na budowę i rozpoczętych budów domów
• Poziom aktywności produkcyjnej
• Salda zapasów

Wskaźniki opóźnione koncentrują się na wynikach gospodarki w przeszłości. Są one wykorzystywane do potwierdzenia aktualnie trwającego trendu. Do wskaźników opóźnionych zaliczyć można dynamikę produktu krajowego brutto (PKB), poziom inflacji czy dane z rynku pracy.

Należy wziąć pod uwagę, że zmieniające się warunki rynkowe mogą również wpływać na znaczenie danego wskaźnika makroekonomicznego. Dobrym tego przykładem był amerykański kryzys nieruchomościowy z 2007 r., kiedy to załamanie w sektorze mieszkaniowym doprowadziło do tego, że analitycy skupili się na wskaźnikach związanych z rynkiem nieruchomości, takich jak poziom sprzedaży nowych lub istniejących domów czy liczba rozpoczętych budów domów.

Najpopularniejsze wskaźniki opóźnione:

• Dynamika PKB
• Wzrost/spadek dochodów i płac
• Stopa bezrobocia
• CPI (inflacja)
• Stopy procentowe
• Zyski przedsiębiorstw

Najważniejsze wskaźniki makroekonomiczne

Rodzaj wskaźników makroekonomicznych wykorzystywanych w analizie będzie w dużej mierze zależał od osobistych preferencji inwestora i rodzaju rynków na których inwestuje. Niemniej jednak większość traderów skupia się na najbardziej popularnych wskaźnikach odzwierciedlających sytuację gospodarczą danego kraju..

Produkt Krajowy Brutto (PKB)

Produkt Krajowy Brutto (PKB) jest powszechnie uważany za najważniejszy wskaźnik makroekonomiczny, który wskazuje na ogólną kondycję całej gospodarki. Jest to wyrażona w pieniądzu miara wartości wszystkich dóbr i usług wytworzonych w gospodarce w trakcie danego okresu - najczęściej roku lub kwartału.

Odczyt PKB składa się z czterech składników, a mianowicie:

• Konsumpcja
• Inwestycje
• Wydatki rządowe
• Eksport netto

Rząd publikuje pierwsze, wstępne szacunki, w miarę otrzymywania większej ilości danych aktualizuje drugim odczytem, a następnie przedstawia trzeci, finalny raport. Jedną z kwestii związanych z wykorzystaniem PKB jako wskaźnika makroekonomicznego jest to, że jest on publikowany tylko co kwartał, dlatego w celu podejmowania decyzji inwestycyjnych warto stosować inne wskaźniki ekonomiczne, które są publikowane częściej..

Indeks menedżerów zakupów Instytutu Zarządzania Podażą - ISM PMI

Wskaźnikiem makroekonomicznym, który jest niezwykle popularny wśród amerykańskich inwestorów, jest indeks menedżerów zakupów Instytutu Zarządzania Podażą. ISM PMI to ankieta wypełniana przez firmy należące do Północnoamerykańskiego Systemu Klasyfikacji Przemysłu (NAICS), które dostarczają użytecznych danych dotyczących produkcji, siły roboczej, nowych i oczekujących zamówień, poziomów zapasów czy dostaw. Zebrane dane wykorzystywane są do prognozowania perspektyw gospodarczych i mogą znacząco wpłynąć na zaufanie inwestorów oraz przedsiębiorców.

Wskaźnik ten jest uważnie śledzony ze względu na jego wysoką korelację z odczytem PKB. To również jeden z pierwszych wskaźników makroekonomicznych publikowanych na początku każdego miesiąca.

Indeks cen konsumentów (CPI)

Indeks zakupów konsumenckich (CPI) to miara inflacji, tj. wzrostu cen towarów i usług w gospodarce. Jest to wskaźnik opóźniony, który mierzy zmianę cen koszyka dóbr w stosunku do roku bazowego. W Stanach Zjednoczonych, Biuro Statystyki Pracy (BLS) oblicza CPI jako średnią ważoną cen koszyka towarów i usług reprezentatywnych dla zagregowanych wydatków konsumentów w USA. Wzrost indeksu, do poziomu np. 110 z poziomu 100 w roku bazowym oznacza, że mamy do czynienia z rosnącą presją inflacyjną. Spadek wartości indeksu do np. 95 będzie z kolei wskazywał na zmniejszenie się presji cenowej, tj. deflację.

Dane z rynku pracy

Kolejnym opóźnionym wskaźnikiem makroekonomicznym powszechni wykorzystywanym przez inwestorów jest stopa bezrobocia. Jeśli wskaźnik ten rośnie z miesiąca na miesiąc, może to wskazywać na pogarszający się stan gospodarki. Rosnące bezrobocie nie tylko nadwyręża wydatki rządowe (bezrobotni w krajach rozwiniętych otrzymują zazwyczaj jakąś formę pomocy finansowej od rządu), ale również negatywnie wpływa na popyt konsumpcyjny, co może doprowadzić do pogorszenia się wyników sprzedaży przedsiębiorstw, a przez to do dalszego wzrostu poziomu bezrobocia. 

Dane z rynku nieruchomości

Dane z rynku mieszkaniowego są traktowane jako jeden z głównych wskaźników wyprzedzających, ponieważ pozwalają na wgląd w stan gospodarki z dużym wyprzedzeniem.

Jeśli ceny mieszkań spadają, oznacza to, że popyt na nie jest niski. Powodem tego może być zbyt duża liczba ofert sprzedaży, zbyt wysokie ceny lub zbyt niska zdolność kredytowa potencjalnych nabywców, na którą wpływa poziom stóp procentowych. Kłopoty w sektorze mieszkaniowym zazwyczaj powodują problemy dla całej gospodarki. W takim scenariuszu, majątek właścicieli nieruchomości spada, pracownicy sektora budowlanego tracą pracę, a wpływy z podatków maleją. Wiele osób stoi w obliczu potencjalnego przejęcia nieruchomości, które ma miejsce w momencie, gdy właściciel domu nie jest już w stanie spłacać rat kredytu hipotecznego w terminie.

Wydarzenia te miały miejsce podczas kryzysu finansowego w 2008 roku. W tym czasie kryzys kredytów hipotecznych subprime rozlał się poza rynek nieruchomości i doprowadził do jednej z największych recesji w historii.

Liczba pozwoleń na budowę jest jednym z najbardziej użytecznych wskaźników wyprzedzających, ponieważ firmy ubiegają się o tego typu pozwolenia na co najmniej kilka miesięcy przed rozpoczęciem budowy. Rosnąca liczba pozwoleń jest uważana za optymistyczny sygnał i odzwierciedla ogólną siłę rynku mieszkaniowego. Z drugiej strony, jeśli liczba budów zacznie spadać, może to zwiastować potencjalne problemy dla całego sektora nieruchomości.