Tương lai của Trung Quốc sẽ ra sao, liệu đất nước này có đi theo con đường của Nhật Bản❓

Trong những tuần gần đây, chúng ta đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng đáng kể trong các quỹ được phân bổ cho các khoản đầu tư cổ phiếu tại Trung Quốc, chủ yếu thông qua sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông. Các chính sách mới được công bố để kích thích nền kinh tế đã dẫn đến sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Trung Quốc vào cuối tháng 9 và đầu tháng 10. Đã có thời điểm, mức tăng của chỉ số Hang Seng China Enterprises  vượt qua mức tăng của chỉ số quan trọng nhất thế giới, S&P 500, vốn cũng đã liên tục lập đỉnh mới trong các phiên gần đây. Tuy nhiên, tâm lý lạc quan này không duy trì được lâu khi các nhà đầu tư thất vọng vì thiếu những biện pháp hỗ trợ mới. Điều này khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc bốc hơi khoảng 15% trong những phiên gần đây. Câu hỏi được đặt ra ở thời điểm hiện tại là: Liệu thị trường chứng khoán Trung Quốc vẫn còn động lực để tiếp tục tăng trưởng?

Chính quyền Trung Quốc đã quyết định thực hiện các biện pháp hỗ trợ thị trường bất động sản. Họ đã quyết định cắt giảm lãi suất và trực tiếp hỗ trợ các ngân hàng, nhằm huy động vốn cho các khoản vay hoặc phân bổ một lượng vốn nhất định để mua cổ phiếu (chủ yếu là các công ty liên quan đến thị trường bất động sản). Tuy nhiên, các biện pháp này có thể chưa đủ để giải quyết những vấn đề sâu xa của thị trường. Vấn đề cốt lõi không chỉ đơn thuần là cung cầu bất động sản. Người dân Trung Quốc ngày càng e dè khi đầu tư vào nhà đất, thay vào đó họ ưu tiên tiết kiệm hơn. Số lượng căn hộ bỏ trống khổng lồ cho thấy thị trường đang dư cung trầm trọng. Hiện tại, số lượng căn hộ trống để bán đã lên tới hơn 60 triệu căn và tổng diện tích vượt quá 700 triệu mét vuông. Đây là một nguồn cung đủ để bán trong vòng 3 năm tới, nếu không xây dựng thêm bất động sản mới. Ngoài ra, chúng ta cần nhớ rằng trong tương lai, ngày càng nhiều người dân Trung Quốc sẽ gặp khó khăn về vấn đề tài chính. Tình hình này có thể giống như Nhật Bản cách đây 10 năm trước. Lý do là bởi nợ công của cả chính phủ và người dân Trung Quốc đang ở mức rất cao. Nợ công của cả nước đang gấp 3 lần so với GDP, còn nợ của mỗi hộ gia đình cũng chiếm một phần lớn thu nhập (khoảng 60%). Xét về điều này, các kế hoạch mà chính phủ Trung Quốc đưa ra để giải quyết vấn đề này vẫn chưa cụ thể và chi tiết, đặc biệt là về việc chi tiêu ngân sách có thể chưa đủ.

Hiện tại, nguồn cung nhà ở tính theo mét vuông tại Trung Quốc đã vượt quá con số 700 triệu mét vuông. Con số này đủ để bán trong vòng 3 năm, nếu không tính đến việc xây dựng thêm các căn hộ mới. Nguồn: Bloomberg Finance LP

Nợ công của Trung Quốc hiện đã vượt quá 300% GDP. Nguồn: Bloomberg Finance LP, XTB

Dựa vào những gì đã diễn ra, có vẻ như các biện pháp hiện tại chỉ là giải pháp tạm thời và chưa thể cải thiện tình hình một cách lâu dài. Tuy nhiên, rất có thể đây chưa phải là chính sách cuối cùng. Chính quyền Trung Quốc sẽ tiếp tục tìm cách cải thiện tình hình và đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 5% trong năm nay. Theo nhiều nguồn tin, chính phủ đang cân nhắc phát hành 2 nghìn tỷ nhân dân tệ trái phiếu. Số tiền này sẽ được dùng để tăng vốn cho các ngân hàng và các mục đích khác.

Chỉ số Hang Seng China Enterprises đã giảm khoảng 15% kể mức đỉnh được thiết lập trong tháng này và hiện đang thấp hơn mức đóng cửa tháng 9. So với mức đỉnh vào năm 2021, chỉ số này đang giảm khoảng 40% và so với mức đỉnh lịch sử năm 2007 chỉ số này đang thấp hơn khoảng 70%. Cổ phiếu Trung Quốc vẫn rất rẻ, do đó, với việc công bố kế hoạch hỗ trợ tiếp theo, không thể loại trừ khả năng thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục phục hồi.  Tuy nhiên, về lâu dài, nếu không giải quyết được những vấn đề cơ bản của nền kinh tế, thị trường chứng khoán Trung Quốc khó có thể đạt được mức tăng trưởng tương tự như thị trường Mỹ (Wall Street) hay Nhật Bản (Nikkei 225). Một khả năng khác là Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) sẽ áp dụng chính sách tương tự như Ngân hàng Nhật Bản, tức là mua lại cổ phiếu thông qua quỹ ETF. Đây là biện pháp mà Nhật Bản đã sử dụng để hỗ trợ thị trường chứng khoán trong nhiều năm qua.

Trung Quốc có thể đi theo kịch bản của Nhật Bản, xét đến vấn đề dân số đang giảm, vốn là một yếu tố rất tiêu cực đối với thị trường bất động sản. Nguồn: Bloomberg Finance LP

Chỉ số Hang Seng CE đang thấp hơn khoảng 40% so với mức đỉnh vào năm 2021. Mặc dù triển vọng cho nền kinh tế Trung Quốc không mấy sáng sủa, nhưng cổ phiếu Trung Quốc hiện vẫn đang rất rẻ. Nguồn: xStation5