Inwestowanie w spółki giełdowe

Wstęp

Wybór najlepszych akcji do zakupu, może wydawać się trudnym zadaniem. Zbyt często wiele obiecujących spółek jest wycenianych bardzo wysoko, przez co inwestorzy zaczynają postrzegać je przez pryzmat bańki inwestycyjnej, podczas gdy spółki, których akcje charakteryzują się niskimi wskaźnikami ceny do zysku lub wysokimi stopami dywidendy mogą wyglądać na atrakcyjne okazje inwestycyjne, ale również i one czasem zawodzą. Niestety, nie istnieje żadna sprawdzona i działająca w każdym przypadku metoda doboru spółek do portfela inwestycyjnego. Niemniej, ludzie od lat starają się wytypować potencjalne perełki inwestycyjne i nie zanosi się na to, aby w najbliższym czasie miało się to zmienić. Mówi się, że nawet pomimo wzrostu popularności tanich funduszy indeksowych, aktywne inwestowanie przetrwa, ponieważ rosnący udział ETF-ów oraz indeksowych funduszy inwestycyjnych w rynku stworzy nowe możliwości aktywnego doboru akcji do portfela inwestycyjnego. W tym artykule zaprezentujemy najlepsze praktyki oraz przeanalizujemy kluczowe kryteria w zakresie poszukiwania najlepszych spółek w które można zainwestować. 

Dlaczego warto inwestować w akcje?

Zacznijmy od samej idei inwestowania - dlaczego ludzie w ogóle powinni podejmować wysiłek inwestowania? Choć inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem, to ryzyko nieposiadania akcji w długim okresie może czasem okazać się jeszcze większe. Wystarczy pomyśleć o trzymaniu swoich oszczędności w banku w realiach niskich stóp procentowych - obecnie w wielu przypadkach praktycznie niemożliwym jest zarabianie odsetek na zwyczajnej lokacie bankowej. Jeśli ludzkość miałaby dysponować jedynie jednym równaniem ze świata finansów, to prawdopodobnie powinno to być równanie procentu składanego. Zakłada ono reinwestycję zarobionych odsetek, aby powiększony przez nie kapitał przyniósł w kolejnym okresie jeszcze wyższe zyski. Idea stojąca za tym równaniem z powodzeniem może być postrzegana jako sekret skuteczności inwestorów długoterminowych.

Procent Składany = Inwestycja Początkowa × (1+i)ⁿ

Należy pamiętać, że prezentowane dane odnoszą się do wyników osiągniętych w przeszłości i nie są wiarygodnym wskaźnikiem przyszłych wyników.

Zainwestowanie kwoty 1200 USD (lub innej waluty) rocznie wydaje się być realistyczne dla większości z nas. Historycznie, podejmowanie ryzyka było najlepszą strategią pod względem całkowitej stopy zwrotu. Źródło: The Motley Fool (fool.com)

Dołożyliśmy wszelkich starań, aby wyjaśnić najbardziej podstawowe kwestie (między innymi czym są akcje, czym jest giełda, czym jest analiza fundamentalna i w jaki sposób różni się ona od analizy technicznej) w naszym artykule zatytułowanym "Inwestowanie w akcje - czym jest handel akcjami?". Jego lektura może okazać się przydatna dla wszystkich, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z inwestowaniem.

Cele i style inwestowania

Po wyjaśnieniu roli inwestowania, warto zwrócić uwagę, że inwestorzy przed zakupem akcji powinni znać swoje cele inwestycyjne oraz posiadać własny styl inwestowania. Sprecyzowanie swoich celów wydaje się dużo prostsze - czy chodzi ci o długoterminowy wzrost wartości twojego portfela inwestycyjnego, czy może zamierzasz zarabiać na dywidendach? Czy oszczędzasz na emeryturę (horyzont czasowy rzędu 30/40/50 lat), czy może twoim celem jest osiągnięcie przyzwoitej stopy zwrotu w trakcie najbliższej dekady, a następnie zakup nowego samochodu lub domu? Horyzont inwestycyjny niektórych inwestorów może sięgać zaledwie dwóch lat, co również jest w porządku. Kluczową kwestią jest poznanie własnych celów inwestycyjnych, zastosowanie odpowiedniej do nich strategii oraz konsekwentne stosowanie się do jej zasad. Niestety wielu inwestorów przejawia tendencję do przesadnej reakcji w czasie krachów rynkowych, ponieważ zapominają o swoich założeniach. Dlatego też, absolutnie niezbędne jest zadanie sobie pytania: jakie są moje cele inwestycyjne?

Po drugie, zalecane byłoby również poznanie własnego stylu inwestycyjnego. Początkującym inwestorom może przyjść to z trudem - styl inwestycyjny będzie prawdopodobnie rozwijał się poprzez doświadczenie. Jednakże, mądrym posunięciem byłoby poznanie różnych stylów i próba dowiedzenia się, który z nich najlepiej do ciebie pasuje. Czy wolisz pasywnie podążać za trendem? A może wolisz stosować aktywny styl inwestowania? Czy zamierzasz kupować akcje jedynie tych spółek, które publikują solidne raporty o zyskach? Jest wiele pytań, które inwestorzy powinni sobie nieustannie zadawać. Jeśli chodzi o style inwestowania, można rozważyć następujące podejścia:

• Aktywne i pasywne zarządzanie portfelem
• Inwestowanie w spółki typu value i w spółki wzrostowe
• Małe spółki i duże spółki

Należy pamiętać, że prezentowane dane odnoszą się do wyników osiągniętych w przeszłości i nie są wiarygodnym wskaźnikiem przyszłych wyników.

Ryzyko całkowite portfela zależeć będzie od wybranego przez inwestora stylu inwestowania. Niektóre strategie mogą być bardziej ryzykowne, ale w takich przypadkach oczekiwana stopa zwrotu jest również wyższa. Źródło: XTB Research, na podstawie Morningstar Style Box 

Analiza - na jakie kryteria zwracać uwagę?

Przejdźmy teraz do kwestii wyboru najlepszych akcji do zakupu. W tej części artykułu poruszymy najważniejsze czynniki, które inwestorzy powinni brać pod uwagę przy inwestowaniu w akcje. 

Należy pamiętać, że prezentowane dane odnoszą się do wyników osiągniętych w przeszłości i nie są wiarygodnym wskaźnikiem przyszłych wyników.

Sektory, które rozumiesz

Na początek, dobrym wyborem będzie inwestowanie w spółki z sektorów, które są dla nas zrozumiałe i z analizą których czujemy się dobrze. Jednocześnie, rozsądnie byłoby unikać sektorów, które wydają się być dla Ciebie całkowitą zagadką. Najlepsze spółki w które warto zainwestować często można znaleźć w branży, którą reprezentujesz. Szybki przykład - inżynier mógłby przeanalizować akcje kilku potencjalnie dobrych spółek produkcyjnych, ponieważ znając tę branżę i pracując w niej ma przewagę nad innymi. Wielu inwestorów ma także tendencję do kupowania akcji danej spółki, jeśli uwielbiają sprzedawane przez nią produkty bądź usługi. Na przykład, jeśli jesteś fanem Apple i posiadasz większość produktów tej spółki (tym samym rozumiesz ten biznes), może powinieneś zainteresować się również jej akcjami? Jak widać, analiza spółki nie ogranicza się do ekranu komputera - to coś znacznie więcej. 

Potencjał wzrostu i wartość wewnętrzna

Nie jest zaskoczeniem, że akcje spółek o silnych fundamentach mogą być uważane za najlepsze do zakupu. Jednakże, inwestorzy często stają przed dylematem dotyczącym wyboru pomiędzy potencjałem wzrostu, a wartością wewnętrzną. Akcje wzrostowe reprezentują spółki, od których oczekuje się wysokiej dynamiki wzrostu zysków w przyszłości. Spółki takie często wykazywały się już ponadprzeciętnymi informacjami na temat wzrostu poziomu zysków w przeszłości. Tymczasem spółki typu value to zazwyczaj spółki o ugruntowanej pozycji, mocnych fundamentach i przewidywalnych modelach biznesowych. Najlepszym rozwiązaniem może być faktyczna dywersyfikacja i posiadanie obu typów spółek w portfelu. Oczekuje się, że szersza ekspozycja nadal zapewnia przyzwoitą stopę zwrotu w długim terminie, a całkowite ryzyko zostanie ograniczone. Znaczenie dywersyfikacji podkreślamy w naszym artykule "Dywersyfikacja portfela - czy ma znaczenie?".

Wycena

Wycena akcji to bardzo szeroki temat. Jest on kluczowy, ponieważ inwestorzy instytucjonalni często opierają swoje decyzje na modelowaniu finansowym. Każdy inwestor powinien być w stanie zrozumieć podstawowe wskaźniki wyceny dla akcji, takie jak wskaźnik P/E, P/S, EV/EBITDA i inne. Szczególnie pomocne może być podejście mnożnikowe, które jest stosunkowo łatwe w użyciu. Opiera się ona na założeniu, że podobne akcje są notowane po podobnych cenach. Metoda ta pomaga inwestorom ocenić, czy spółka jest niedowartościowana lub przewartościowana w stosunku do innych, podobnych sobie przedsiębiorstw. 

Należy pamiętać, że prezentowane dane odnoszą się do wyników osiągniętych w przeszłości i nie są wiarygodnym wskaźnikiem przyszłych wyników.

Przykład mnożników wyceny dla porównywalnych spółek. Źródło: Corporate Finance Institute (corporatefinanceinstitute.com)

Inwestorzy indywidualni mogą nawet próbować budować proste modele DCF w oparciu o własne założenia dotyczące akcji określonych spółek. W Internecie można z łatwością znaleźć kilka szablonów, które powinny wystarczyć do nauki tego modelu. Nawet jeżeli nie jesteśmy w stanie poświęcić czasu na budowanie modeli od podstaw, możemy skorzystać z raportów profesjonalnych analityków pracujących w bankach inwestycyjnych lub domach maklerskich. Raporty takie zawierają zazwyczaj cenę docelową oraz odpowiednią rekomendację (np. sprzedaj lub kup). Inwestorzy nie powinni jednak skupiać się wyłącznie na cenie docelowej, gdyż jest ona oparta na założeniach analityka. Nie zmienia to faktu, że analitycy posiadają dogłębną wiedzę na temat branży którą analizują, co oznacza, że są w stanie wskazać pewne kluczowe czynniki (np. czynniki ryzyka, szanse czy mocne strony danej spółki). Czytanie tych raportów i wyciąganie własnych wniosków może być mądrym posunięciem. 

Dywidendy

Inwestowanie w spółki dywidendowe pozostaje popularną strategią wśród inwestorów na całym świecie. Firmy, które aspirują do miana najlepszych spółek dywidendowych, nieustannie starają się zwiększać poziom wskaźnika dywidendy na akcję (DPS). Spółki takie kojarzą się również z regularnością i rzetelną polityką dywidendową - obie te cechy świadczą o szacunku spółki do własnych akcjonariuszy. Najlepsze spółki dywidendowe charakteryzują się relatywnie wysoką stopą dywidendy (ang. dividend yield), która mierzy wartość dywidendy jako procent aktualnej ceny akcji. Należy jednak pamiętać, że stopa dywidendy wynika z podzielenia rocznej dywidendy spółki przez jej bieżącą cenę akcji. Dlatego też nietypowa stopa zwrotu może świadczyć o tym, że firma przeżywa ciężkie czasy i inwestorzy wyprzedają akcje. Jeśli jesteś zainteresowany tym tematem, polecamy nasz artykuł "Inwestowanie w spółki dywidendowe".

Czynniki jakościowe

Czynniki jakościowe odgrywają ogromną rolę, jeśli chodzi o wybór najlepszych spółek. Niekoniecznie znajdują one odzwierciedlenie w projekcjach finansowych, gdyż są trudne do skwantyfikowania. Niemniej, mają one ogromny wpływ na perspektywy spółki na przyszłość. Poniżej znajdziesz listę najważniejszych czynników jakościowych, które mogą okazać się przydatne podczas wyszukiwania najlepszych spółek:

• Jakość zarządzania
• Model biznesowy
• Przewaga konkurencyjna
• Ekspozycja geograficzna
• Czynniki polityczne
• Marki i inne wartości niematerialne i prawne
• Zadowolenie klientów z produktów firmy

Podsumowanie

"Inwestowanie jest proste, ale niełatwe" - stwierdził niegdyś Warren Buffet. Celem jest kupno akcji, które są obecnie niedowartościowane i mają potencjał do znacznego wzrostu - ta idea jest prosta. Jednak czynniki psychologiczne sprawiają, że w rzeczywistości jest to dość trudne, ponieważ inwestorzy wystawieni na działanie emocji często zachowują się nieracjonalnie. Kupowanie akcji najlepszych spółek nie wystarczy - należy pozwolić, aby nad portfelem zapanowała logika, a nie emocje. Dlatego nauka finansów behawioralnych odróżnia najskuteczniejszych inwestorów od tych będących jedynie dobrymi. Podsumowując, należy zauważyć, że niektóre błędy są nieuniknione, więc ochota wyciągania z nich wniosków jest istotną cechą traderów i inwestorów.